Thanh niên dám nghĩ, dám làm
Anh Nguyễn Mạnh Tường (31 tuổi, xã Việt Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) được đánh giá là người dám nghĩ, dám làm, không ngại thử thách để tạo ra những sản phẩm mang thương hiệu riêng. Anh đã xây dựng thành công mô hình liên kết sản xuất chế biến, tiêu thụ rau, củ, quả. Mô hình này đã đoạt giải Nhất cuộc thi Dự án khởi nghiệp thanh niên nông thôn tỉnh Hà Tĩnh năm 2024, do Tỉnh Đoàn Hà Tĩnh tổ chức.
Sinh ra trong gia đình thuần nông, chàng trai trẻ Nguyễn Mạnh Tường luôn ấp ủ niềm đam mê phát triển nông nghiệp sạch và dành nhiều thời gian tìm hiểu, nghiên cứu lĩnh vực này. Đầu năm 2024, sau khi được phê duyệt dự án “Liên kết chế biến, tiêu thụ rau, củ, quả sạch”, anh quyết định thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp sạch Hatisa và đầu tư hơn 2 tỷ đồng mua sắm máy móc, xây dựng nhà xưởng để chế biến sâu các loại rau củ thành sản phẩm bột tiện dụng. “Sản phẩm bột rau củ Hatisa được thực hiện theo quy trình từ sản xuất rau tươi, sơ chế, sục ozone khử khuẩn, tách nước, sấy lạnh, nghiền siêu mịn, tiệt trùng đến đóng gói, bảo quản trước khi đến tay người tiêu dùng. Quy trình sản xuất khép kín và đạt chứng nhận ISO 22000:2018 - tiêu chuẩn quốc tế về an toàn thực phẩm”, anh Nguyễn Mạnh Tường thông tin.
Bột rau củ được đóng gói theo túi như: Bột cần tây, rau má, tía tô, diếp cá, cải bó xôi, lá ổi, củ dền, cà rốt, khoai lang tím, măng tây, củ sen, lá sen... Dù là thương hiệu mới ra đời nhưng bột rau củ của anh đã được nhiều người tiêu dùng đón nhận và sử dụng. Với tính tiện lợi, người dùng có thể sử dụng bột rau mọi lúc mọi nơi. Đây cũng là giải pháp thuận lợi đối với những người lười ăn rau và có thể dùng cho mọi lứa tuổi. Theo anh Nguyễn Mạnh Tường, hướng đi của hợp tác xã là xây dựng thương hiệu cung cấp thực phẩm xanh, sạch, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho người tiêu dùng, đồng hành cùng người nông dân phát triển kinh tế
Để có nguồn nguyên liệu sạch chế biến bột rau củ, Tường liên kết với bà con nông dân để trồng các loại rau măng tây, tía tô, diếp cá, rau má... cung cấp giống cây trồng và chế phẩm sinh học cho nông dân, hướng dẫn kỹ thuật canh tác theo hướng hữu cơ, nói không với phân bón hóa học và thuốc trừ sâu; đồng thời, cam kết thu mua toàn bộ sản phẩm cho bà con. Mục tiêu của hợp tác xã là đến năm 2025 sẽ liên kết sản xuất trên diện tích 5ha.
Anh Tường chia sẻ, người trẻ muốn khởi nghiệp được cần phải có tư duy khởi nghiệp, dám nghĩ, dám làm, không sợ thất bại, tự tin lập nghiệp; hơn hết, phải xác định được đam mê và thế mạnh của mình, từ đó đưa ra những ý tưởng khởi nghiệp độc đáo. Trong bối cảnh kinh tế số và thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, việc trang bị kiến thức nền tảng là vô cùng quan trọng với thanh niên. Người trẻ cần hiểu biết về các xu hướng công nghệ cũng như là kiến thức về an ninh mạng; hiểu biết về các mô hình thương mại điện tử để lựa chọn mô hình phù hợp cho sản phẩm dịch vụ của mình; phải có các kỹ năng marketing và quản lý bán hàng trực tuyến. Và một điều không kém phần quan trọng là phải có kiến thức về pháp luật trong thương mại điện tử.
Khởi nghiệp với mô hình nuôi hươu sao
Ở các xã miền núi thuộc tỉnh Hà Tĩnh vùng đất vốn nổi tiếng với nghề nuôi hươu sao hàng trăm năm, đang chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ nhờ sự năng động, sáng tạo của thế hệ trẻ.
Nguyễn Khắc Huân (SN 1993, xã Tứ Mỹ) đã khiến nhiều người bất ngờ khi quyết định rẽ ngang sự nghiệp đang rộng mở ở Hà Nội để về quê khởi nghiệp với nghề nuôi hươu. Năm 2021, chàng trai 9x đã dồn hết tâm huyết và vốn liếng, mạnh tay đầu tư gần 5 tỷ đồng xây dựng trang trại hươu hiện đại, nhà máy chế biến và thành lập Công ty cổ phần Sản xuất và Thương mại nhung hươu Việt. Với kinh nghiệm trong lĩnh vực thương mại điện tử, anh Huân nhanh chóng nhận ra tiềm năng của việc ứng dụng công nghệ số vào kinh doanh nhung hươu. Thay vì chỉ dựa vào các kênh phân phối truyền thống, anh tập trung xây dựng thương hiệu trên các nền tảng online như TikTok, YouTube, Facebook, tận dụng sức mạnh của mạng xã hội để tiếp cận khách hàng trên toàn quốc. Chiến lược này đã mang lại thành công vượt mong đợi.
Chỉ trong thời gian ngắn, Công ty cổ phần Sản xuất và Thương mại Nhung hươu Việt đã khẳng định được vị thế trên thị trường, đạt doanh thu 5 - 7 tỷ đồng/năm, tạo việc làm cho hàng chục lao động địa phương và mở rộng liên kết với nhiều hộ nuôi hươu khác. "Chuyển đổi số là chìa khóa để đưa nghề nuôi hươu phát triển bền vững và vươn xa hơn nữa. Mục tiêu của tôi trong 5 năm tới là hoàn thiện hệ sinh thái kinh doanh trực tuyến, ứng dụng công nghệ số toàn diện vào quản lý, sản xuất", anh Huân chia sẻ.
Cũng quyết định khởi nghiệp bằng nghề nuôi hươu sao nhưng anh Nguyễn Hồng Tiệp (xã Sơn Giang) lại chọn hướng đi khác biệt khi ứng dụng công nghệ sinh học vào nuôi hươu theo hướng bền vững. Từng tốt nghiệp cử nhân kinh tế, anh Tiệp không chỉ muốn làm giàu mà còn mong muốn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển cộng đồng. Năm 2021, anh tiên phong áp dụng mô hình tuần hoàn sinh học tại trang trại hươu của mình, sử dụng đệm lót hữu cơ từ vỏ lạc, mùn cưa để xử lý chất thải, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và dịch bệnh. Mô hình này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn tạo ra môi trường sống tốt hơn cho hươu và người lao động. Trang trại hươu sao của anh Nguyễn Hồng Tiệp đã trở thành mô hình điểm, thu hút nhiều hộ chăn nuôi đến tham quan, học hỏi. Doanh thu mỗi năm đạt trên 3 tỷ đồng, tạo việc làm ổn định cho gần chục lao động và mở ra hướng đi mới đầy triển vọng cho nghề nuôi hươu.
Anh Tiệp chia sẻ, những yếu tố người trẻ cần có để khởi nghiệp là phải có tầm nhìn, mục tiêu rõ ràng, không ngừng học hỏi và chấp nhận thất bại. Quan trọng nhất là hiểu và nắm bắt được xu hướng lĩnh vực của mình đang muốn phát triển, sau đó bắt đầu tìm hiểu thị trường, nắm bắt thị hiếu để từ đó xây dựng kế hoạch cụ thể, chiến lược dài hạn. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, người trẻ cần nắm vững những kiến thức về dữ liệu và cách ứng dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh, hiểu về nền tảng kinh tế số. Bởi đây là con đường nhanh nhất đưa sản phẩm ra với thị trường, đến tận tay khách hàng. Vì thế, thanh niên phải học hỏi liên tục, thực hành kinh doanh, thực hành bán hàng, tham gia các cộng đồng khởi nghiệp số, cập nhật xu hướng về kinh tế số, thương mại điện tử.
Nhiều dư địa để giới trẻ khởi nghiệp nông nghiệp
Theo nhận định của nhiều người trẻ, thị trường khởi nghiệp tại Việt Nam đang chứng kiến những xu hướng nổi bật. Đó là áp dụng công nghệ và tự động hóa, tối ưu hóa sản xuất và dịch vụ dựa trên AI hướng đến cung cấp các sản phẩm xanh, sạch, an toàn. Ngày càng nhiều bạn trẻ chọn khởi nghiệp với nông sản quê hương, hướng đến thị trường quốc tế.
Anh Đặng Dương Minh Hoàng, Chủ nhiệm Mạng lưới Lương Định Của toàn quốc cho rằng, với mảng nông nghiệp của Việt Nam, dư địa vẫn còn nhiều do đây là ngành ít bị ảnh hưởng bởi thương chiến. Theo anh Hoàng, nông nghiệp có nguyên liệu phong phú, giá rẻ, nhân công lành nghề, chi phí vừa phải nên khả năng cạnh tranh cao, nhất là mảng chế biến sâu.
Còn bà Nguyễn Phi Vân, Chủ tịch Mạng lưới Đầu tư thiên thần Đông Nam Á, với góc độ nhà đầu tư, khuyến nghị, nếu trước đây, người khởi nghiệp tập trung gọi vốn qua các vòng, tăng định giá theo từng vòng thì bây giờ không thể hoàn toàn phụ thuộc vào việc gọi vốn để xây dựng nền móng và phát triển… mà cần có chiến lược dài hơi.
Dù đầy tiềm năng, khởi nghiệp cũng đi kèm với nhiều thách thức. Đó là vấn đề tài chính như việc gọi vốn luôn là bài toán khó, nhất là với những startup chưa có nhiều kinh nghiệm. Việc duy trì lợi thế cạnh tranh đòi hỏi sự đổi mới liên tục. Bên cạnh đó, những thay đổi trong hành vi tiêu dùng có thể ảnh hưởng lớn đến kế hoạch kinh doanh. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, những người trẻ thành công đều có điểm chung là sự kiên trì, linh hoạt và luôn sẵn sàng học hỏi.
KHÁNH VÂN