Không gian rộng mở, hài hòa
Những ngày đầu tháng 9, quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục nằm ở vị trí cửa ngõ phía đông hồ Hoàn Kiếm ra mắt diện mạo mới sau nhiều tháng chỉnh trang. UBND TP Hà Nội và phường Hoàn Kiếm đã hoàn tất giai đoạn một của dự án gồm: Hạ giải tòa nhà Hàm Cá Mập số 1 - 3 - 5 Đinh Tiên Hoàng; chỉnh trang nhà hàng Thủy Tạ; cải tạo mặt tiền phố Đinh Tiên Hoàng; lắp đặt màn hình led cỡ lớn tại đầu hồi số 5 - 7 Đinh Tiên Hoàng; di dời bãi đỗ xe, tổ chức lại giao thông. Trên trục đường Đinh Tiên Hoàng, nhiều hạng mục hạ tầng cũng được điều chỉnh: Thảm lại mặt đường, bổ sung chậu cây xanh di động, bố trí ghế đá và cảnh quan đô thị.
Ông Quốc Trung (63 tuổi, trú tại phố Hàng Đào) chia sẻ: “Trước đây, tòa nhà Hàm Cá Mập vừa cũ kỹ, vừa lấn át cảnh quan hồ. Nay quảng trường rộng mở, kết hợp màn hình led và cây xanh di động, tạo không gian công cộng hiện đại nhưng vẫn hài hòa với kiến trúc xung quanh. Người dân rất ủng hộ”.
Theo ghi nhận, nhiều hộ dân trên tuyến phố Đinh Tiên Hoàng đã chủ động chỉnh trang mặt đứng, mái che để đồng bộ mỹ quan. Phần cốt đường khu vực đài phun nước cũng được nâng ngang, thay cho kết cấu bậc chênh lệch trước đây, giúp không gian liền mạch và dễ tiếp cận hơn.
Hướng tới không gian công cộng hiện đại và đa chức năng
Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục không chỉ là điểm nhấn cảnh quan mà còn được định hướng trở thành không gian công cộng đa chức năng của Thủ đô. Trong giai đoạn hai, theo kế hoạch của UBND quận Hoàn Kiếm (cũ), nơi đây sẽ được nghiên cứu phát triển không gian ngầm khoảng 3 tầng dưới quảng trường.
Theo quy hoạch tổng mặt bằng tỷ lệ 1/500, tầng hầm thứ nhất dự kiến dành cho hoạt động văn hóa, thương mại; hai tầng hầm tiếp theo sẽ bố trí bãi đỗ xe, giải quyết phần nào bài toán giao thông khu vực trung tâm. Các lối lên xuống tầng hầm sẽ được nghiên cứu bố trí hợp lý quanh quảng trường, còn lối ra vào xe cơ giới dự kiến kết nối từ phố Cầu Gỗ.
Ông Nguyễn Thái Dũng, phụ trách nhà hàng Thủy Tạ cho biết: “Chúng tôi đã hoàn tất việc chỉnh trang theo phân kỳ 1 để kịp phục vụ dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 vừa qua. Sang phân kỳ 2, doanh nghiệp sẽ tiếp tục phối hợp với cơ quan chức năng để triển khai các hạng mục khác, nhằm vừa đảm bảo hoạt động kinh doanh, vừa góp phần làm đẹp cảnh quan quanh hồ”.
Giữ hồn phố cổ, khẳng định bản sắc Thủ đô
Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục không chỉ mang giá trị về cảnh quan, giao thông mà còn là không gian gắn với lịch sử đấu tranh cách mạng và đời sống đô thị của người Hà Nội. Việc chỉnh trang, mở rộng không gian đã góp phần tạo nên sự kết nối giữa phố cổ, hồ Gươm và các tuyến phố trung tâm, đồng thời vẫn giữ được bản sắc kiến trúc truyền thống.
Theo giới kiến trúc sư, thách thức lớn nhất khi cải tạo khu vực này là làm sao để dung hòa giữa hiện đại và di sản. Thời gian tới, khi giai đoạn hai của dự án được triển khai với các hạng mục như lát đá tổng thể, bổ sung tiện ích đô thị, phát triển không gian ngầm, quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục hứa hẹn trở thành biểu tượng mới của Hà Nội hiện đại, văn minh nhưng vẫn đậm chất truyền thống.
Với diện mạo mới, quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục từng bước khẳng định vai trò là trung tâm sinh hoạt cộng đồng, đồng thời trở thành điểm nhấn văn hóa - kiến trúc bên hồ Gươm. Đây không chỉ là dự án chỉnh trang đô thị mà còn là thông điệp về cách Hà Nội gìn giữ quá khứ trong khi hướng tới tương lai.
Thanh Hòa