Hai tập thơ, hai lối đi, nhưng hòa chung trong một dòng chảy tâm hồn – nơi thi ca trở thành tiếng nói của yêu thương, chiêm nghiệm và nối tiếp.
Ở tuổi 66, Lê Thuận Nghĩa mới xuất bản tập thơ đầu tay. Là một khí công sư, một lương y, và người đi sâu vào thực hành thiền – thơ ông không được viết bằng cảm xúc nhất thời, mà chắt ra từ từng hơi thở, từng trải nghiệm sống và hành trình luyện tâm suốt nhiều thập kỷ.
“Vệt thiều quang” – như chính tên gọi là dải ánh sáng rọi qua những tầng mây dày của đời sống, dẫn người đọc đi từ suy tư trần thế đến chốn an yên nội tại. 66 bài thơ, như 66 nhịp thở, lặng lẽ nhưng đầy năng lượng, kết nối nhạc tính và ý nghĩa trong từng câu chữ. Có lúc thơ ông rền vang như một khúc tụng thiền, có lúc lại chỉ còn là một “nốt lặng” – nơi người đọc phải tự đối thoại với chính mình để thấu hiểu.
Trong thơ ông, chữ “em” không còn là hình bóng một người phụ nữ, mà là biểu tượng của sức khỏe, của sự sống. “Tôi yêu sức khỏe như yêu chính con người,” ông nói. Chính vì thế, đọc thơ ông là bước vào một thế giới khác – nơi không có bi kịch, mà chỉ có chuyển hóa; nơi nỗi đau được nhìn bằng ánh mắt bình thản và sự chia ly được đón nhận như một phần tất yếu của hành trình làm người.
Nếu thơ Lê Thuận Nghĩa là dòng chảy của thiền, của tĩnh lặng nội tâm thì “Vân không” của Ngô Thanh Vân lại là một bầu trời mở – nơi cảm xúc bay lên như những cụm mây nhẹ, không trụ lại nơi nào nhưng lan tỏa một vẻ đẹp đầy nữ tính và sâu lắng.
Là một nhà thơ nữ trưởng thành từ phố núi Pleiku, Ngô Thanh Vân không quá ồn ào trên văn đàn, nhưng từng câu chữ chị viết luôn cẩn trọng, đằm thắm. 66 bài thơ trong “Vân không” là kết quả của tám năm viết giữa những biến động đời sống – giai đoạn chị trải qua nhiều nỗi mất mát, thử thách và cả hành trình tái thiết lại nội tâm.
Trong bài thơ “Má hồng”, chị viết về sự mỏi mòn, về vẻ đẹp dịu dàng đã từng bị quên lãng. Trong “Gió gửi đến em không”, là nỗi nhớ của một người phụ nữ chưa bao giờ thôi yêu thương. Cái tên “Vân không” do chính người cha gợi ý không chỉ là nghệ danh, mà còn là triết lý sống: nhẹ tênh, bao dung, vượt thoát khỏi những ràng buộc thông thường.
Điều làm buổi ra mắt trở nên đặc biệt chính là mối liên kết thiêng liêng giữa hai tác giả. Cùng một chủ đề “Vệt thiều quang” mở đầu cho tập thơ của cha và cũng là khép lại tập thơ của con. Hai bìa sách do hai cha con cùng vẽ, sử dụng chung gam màu “lòng mẹ” – gam màu trầm, sâu, ấm áp và thấu hiểu.
Trong lời chia sẻ xúc động, Ngô Thanh Vân nói: “Tôi từng nghĩ mình viết cho chính mình, nhưng hôm nay mới hiểu, có một phần rất lớn thơ mình viết là để nối nhịp với cha, với một thế hệ đi trước đã sống bằng sự tĩnh lặng, bằng nhẫn nại và yêu thương.”
Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đã nói một cách sâu sắc: “Họ hiện diện trong cùng một không gian thơ ca, nhưng đi hai con đường khác nhau.” Lê Thuận Nghĩa là người đã đi qua bão tố, chắt lọc từ mất mát. Ngô Thanh Vân là người đang tiếp tục hành trình tìm kiếm, vẫn ôm lấy những xao động rất đời thường.
Thơ của cha là hành trình quay vào, thơ của con là bước đi ra thế giới. Nhưng khi đặt cạnh nhau, chúng lại không đối lập, mà soi chiếu để làm đầy hơn cho nhau. Giống như dòng sông, có khởi nguồn từ khe suối lặng lẽ, rồi tuôn trào qua thung lũng, qua đồng bằng – mang theo ký ức của nguồn cội nhưng không ngừng chảy về phía trước.
“Vệt thiều quang” và “Vân không” không chỉ là hai tập thơ, mà là hai lát cắt đời sống – một đời sống được chiêm nghiệm bởi cha và thổn thức bởi con. Tình thân, thơ ca, sức khỏe, nội tâm, phụ nữ, sự chia ly… vượt qua tất cả quyện thành một dòng chảy êm đềm nhưng không bao giờ cạn.