Sau khi nộp đơn hơn 150 công việc, AN - nữ cử nhân khoa học máy tính 24 tuổi, rơi vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan” mà nhiều sinh viên mới tốt nghiệp thường gặp: Nên chờ đợi một công việc ổn định hay chấp nhận một kỳ thực tập với mức lương thấp hơn nhưng hứa hẹn có vài tháng kinh nghiệm trong ngành.
Không nhận được bất kỳ lời mời làm việc nào dù nỗ lực nhiều tháng, AN đã nhận một công việc bán thời gian về dữ liệu với mức lương 1.000 đôla Singapore mỗi tháng trong khi tiếp tục nộp hồ sơ. Sau nửa năm tìm kiếm, đến tháng 9, cô mới có được một công việc toàn thời gian là lập trình viên phần mềm. Dù vậy, hành trình dài để tìm việc vẫn là một trải nghiệm gây nản lòng, AN chia sẻ.
Sau 3 năm rưỡi học tập để lấy bằng khoa học máy tính tại Viện Quản lý Singapore, cô từng nghĩ triển vọng việc làm sẽ rộng mở sau khi tốt nghiệp. “Là sinh viên mới tốt nghiệp, bạn có rất nhiều ý tưởng như kiểu: Tôi rất nóng lòng để bắt đầu công việc đầu tiên, làm thật tốt và có nhiều kết quả để chứng minh bản thân. Nhưng không, bạn thậm chí không thể làm được điều đó. Điều an ủi duy nhất là tôi biết có nhiều người cũng đang trải qua điều giống mình”, AN nói. Vì thế, khi chương trình thực tập nghề cho sinh viên mới tốt nghiệp được Chính phủ tài trợ (còn gọi là GRIT) được công bố vào tháng 8, cô có những suy nghĩ lẫn lộn.
Từ tháng 10, chương trình thực tập sẽ cung cấp cho sinh viên mới tốt nghiệp tới 800 suất thực tập ở cả khu vực công và tư nhân. Đây là sáng kiến của Tổ công tác Khả năng phục hồi kinh tế Singapore, được thành lập vào tháng 4 để giúp doanh nghiệp và người lao động đối phó với tác động từ các mức thuế của Mỹ.
Các kỳ thực tập này kéo dài từ 3 - 6 tháng và cung cấp khoản trợ cấp hàng tháng từ 1.800 - 2.400 đôla Singapore, trong đó Chính phủ đồng tài trợ 70%. Chương trình nhằm giúp sinh viên mới tốt nghiệp có thể chuyển tiếp sang công việc toàn thời gian bằng cách cho họ cơ hội tích lũy kinh nghiệm và kỹ năng mà các nhà tuyển dụng trong tương lai đang tìm kiếm. Tuy nhiên, không phải tất cả những người tìm việc mà hãng tin Channel News Asia (CNA) phỏng vấn đều chắc chắn nên chọn con đường nào.
Nếu có lựa chọn tham gia thực tập này trong lúc tìm việc suốt 6 tháng, có lẽ AN vẫn không nộp đơn. “Khoảng thời gian quá dài mà không có thu nhập thực sự”, cô nói, chỉ ra rằng mức trợ cấp thấp hơn mức lương khởi điểm thông thường. Cô cũng cho rằng chương trình sẽ tốt hơn nếu có một “lộ trình rõ ràng để chuyển sang công việc toàn thời gian”.
Một cuộc khảo sát nhanh của CNA với hơn 100 sinh viên mới tốt nghiệp vào tháng trước cho thấy, sự cạnh tranh khốc liệt từ bạn bè đồng trang lứa là mối lo ngại hàng đầu, tiếp theo là số lượng cơ hội việc làm hạn chế và mức lương khởi điểm thấp. Phải lựa chọn giữa việc tiếp tục cuộc tìm kiếm công việc và chấp nhận một kỳ thực tập hoặc chương trình thực tập nghề là điều có thật đối với sinh viên tốt nghiệp - ngay cả trong những lĩnh vực như công nghệ, nơi có nhu cầu nhân lực mạnh mẽ.
Bộ trưởng Nhân lực Tan See Leng vào tháng trước cho biết, mặc dù có nhiều cơ hội việc làm nhưng nhiều nhà tuyển dụng cũng đang tìm những người có nhiều năm kinh nghiệm liên quan để đảm nhận. “Nhưng sinh viên mới tốt nghiệp rõ ràng không thể có được kinh nghiệm cần thiết nếu ngay từ đầu họ không được trao cơ hội”, ông nói. Sinh viên và cử nhân mà CNA phỏng vấn cho rằng, việc nộp đơn thực tập và công việc giờ đây cạnh tranh hơn nhiều so với lúc họ mới bắt đầu học đại học.
Chính phủ Singapore trước đây đã giới thiệu các chương trình thực tập nghề được hỗ trợ trong thời kỳ kinh tế bất ổn. Chương trình SGUnited Traineeship ra mắt trong đại dịch Covid-19, hỗ trợ các đợt thực tập kéo dài đến 6 tháng với mức lương hằng tháng từ 1.500 - 2.500 đôla Singapore.
Từ tháng 6/2020 đến tháng 3/2022, hơn 12.500 thực tập sinh đã tham gia chương trình. Gần 9/10 người tìm được việc làm trong vòng 6 tháng sau khi kết thúc thực tập, theo bà Gillian Woo, Giám đốc bộ phận chương trình doanh nghiệp của Workforce Singapore (WSG).
Số liệu tính đến giữa chương trình cho thấy đến cuối tháng 8/2021, trong số 7.200 thực tập sinh, có 2.300 người được tuyển bởi nơi thực tập và 3.500 người được các công ty khác tuyển dụng sau khi kết thúc kỳ thực tập. Các cựu thực tập sinh SGUnited cho biết, chương trình hữu ích để tích lũy kinh nghiệm nhưng một số nói rằng có thể cải thiện bằng cách đưa ra tiêu chí rõ ràng hơn cho việc chuyển đổi sang toàn thời gian, đi kèm với sự cố vấn hiệu quả.
Người sáng lập Access Singapore, Clarence Ching (31 tuổi) cũng đồng ý rằng một kỳ thực tập có thể mang lại kết quả tương tự một chương trình đào tạo nghề.
Anh kêu gọi xác định rõ ràng kết quả thực tập và công việc: “Ví dụ nếu bạn làm được cái này, cái này, cái này thì công ty sẽ tuyển bạn”.
NINH TRẦN (theo Channel News Asia)