... được đăng tải trên mạng xã hội những ngày qua lại một lần nữa cho thấy câu chuyện lấn chiếm vỉa hè làm nơi kinh doanh riêng dù đã được nói rất nhiều nhưng vẫn không thể có hồi kết.
Theo thống kê, từ năm 2014 đến nay, Hà Nội đã 5 lần phát động chiến dịch giành lại vỉa hè cho người đi bộ nhưng chỉ sau khi ra quân một thời gian ngắn, tình trạng lấn chiếm vỉa hè lại tái diễn, thậm chí có khi, có lúc mức độ còn nghiêm trọng hơn.
Nguyên nhân được chỉ ra là do ý thức, trách nhiệm của người dân chưa cao, nhiều trường hợp cố tình vi phạm, tại nhiều khu vực vẫn còn tình trạng các cơ quan chức năng, nhất là chính quyền sở tại còn lơ là, thiếu trách nhiệm trong việc bảo đảm duy trì kết quả đã đạt được, dẫn đến tình trạng vi phạm tái diễn.
Hiện nay, Hà Nội có khoảng 1.100 tuyến đường, tương ứng với số lượng lòng đường trên địa bàn thành phố. Theo một khảo sát gần đây, tại hơn 120 tuyến phố, hơn 92% xuất hiện tình trạng lấn chiếm vỉa hè, chủ yếu để phục vụ các hoạt động kinh doanh như quán ăn, cà phê, cửa hàng bán quần áo, đồ lưu niệm. Nhiều cửa hàng còn sử dụng vỉa hè làm nơi đỗ xe cho khách.
Sau những đợt ra quân rầm rộ đều thất bại, Hà Nội đã tính đến quản lý và khai thác lòng đường, vỉa hè nhằm giải quyết tình trạng lấn chiếm kéo dài và giảm thiểu thất thoát ngân sách.
Đề án quản lý, khai thác lòng đường, hè phố trên địa bàn TP Hà Nội đang được Sở Xây dựng Hà Nội hoàn thiện. Theo đó, đối với các tuyến phố đủ điều kiện cho thuê khai thác thương mại, dịch vụ, Thành phố dự kiến sẽ triển khai cho thuê vỉa hè, lòng đường.
Sở Xây dựng Hà Nội đã đề xuất 6 tiêu chí cho thuê vỉa hè. Thứ nhất, vỉa hè được phép kinh doanh phải có chiều rộng tối thiểu 3m, trong đó 1,5m dành cho người đi bộ, phần còn lại để kinh doanh và trông giữ phương tiện. Riêng tại khu vực phố cổ, có thể cho phép kinh doanh trên vỉa hè hẹp hơn 3m trong thời gian tổ chức không gian đi bộ hoặc theo khung giờ được UBND phường cấp phép. Thứ hai, phải đảm bảo chỗ đỗ xe cho khách tại chỗ hoặc trong phạm vi cho phép. Thứ ba, hoạt động kinh doanh phải đảm bảo an toàn, văn minh. Thứ tư, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn, phòng chống cháy nổ, vệ sinh môi trường. Thứ năm, cần phải lấy ý kiến của người dân trước khi tiến hành cho kinh doanh vỉa hè, đường phố và hè phố. Tổ chức kinh doanh phải được UBND phường cấp phép về thời gian, mặt hàng kinh doanh, đảm bảo phát triển đô thị, phát triển du lịch, kinh doanh thương mại văn minh phù hợp với văn hóa của địa phương.
Đề án trên ngay lập tức thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận bởi việc quản lý và khai thác lòng đường, vỉa hè của Thủ đô trong nhiều năm qua vẫn còn nhiều bất cập, chưa có giải pháp căn cơ. Nếu đề án được thông qua sẽ là cơ sở để quản lý khai thác vỉa hè hiệu quả hơn, tránh gây thất thu ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, đề án cho thuê vỉa hè ở Hà Nội lại khó có thể thực hiện bởi các vướng mắc liên quan đến pháp luật. Cụ thể, Điều 8 và Điều 36 Luật Giao thông đường bộ quy định không được sử dụng vỉa hè, lòng đường vào mục đích ngoài giao thông.
Vậy làm gì để vỉa hè, lòng đường không bị chiếm dụng? Các chuyên gia cho rằng, Hà Nội cần có giải pháp đồng bộ như: Tăng cường kiểm tra, kiểm soát của các cơ quan chức năng và duy trì kết quả một cách bền vững; khẩn trương xây dựng và thực hiện quy hoạch các điểm trông giữ xe bảo đảm an toàn, trật tự, tạo thuận lợi cho người dân khi có nhu cầu gửi xe, nhất là các khu vực đông dân cư.
Vẫn biết, lập lại trật tự ở vỉa hè là câu chuyện khó nhưng nếu quyết tâm thì chúng ta sẽ làm được.
Hà Huy Linh
