Ý kiến của Thủ tướng lập tức nhận được sự đồng tình ủng hộ của đông đảo người dân và hầu như ai cũng mong điều này sớm trở thành hiện thực.
Sau đó, Chủ tịch UBND TPHCM cũng đã chỉ đạo các cơ quan chức năng liên quan tham mưu triển khai chỉ đạo của Thủ tướng tại Công điện số 78 về tập trung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính lĩnh vực xây dựng. Lãnh đạo thành phố yêu cầu Sở Xây dựng tham mưu lãnh đạo TPHCM trong tháng 6 phải ban hành văn bản hướng dẫn những khu vực đã có quy định rõ ràng. Trên cơ sở lộ giới hẻm và kiến trúc xây dựng nhà ở được quy định tại quy chế quản lý kiến trúc tại TPHCM, người dân không xin phép xây dựng nhà mà chỉ cần đăng ký.
Mặc dù vậy, để thực hiện được điều này trên thực tế vẫn còn gặp không ít vướng mắc. Tại TPHCM, thông tin từ Sở Xây dựng cho biết, hiện địa bàn thành phố có 360 khu vực với khoảng 55.000 lô, nền đủ điều kiện để được miễn giấy phép xây dựng. Đây là con số khá nhỏ so với nhu cầu thực tế của người dân.
Điều kiện mà cơ quan này đề cập là “những khu đã có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và đáp ứng đầy đủ các điều kiện kỹ thuật, pháp lý theo quy định”. Trong khi đó, hiện thành phố còn rất nhiều khu vực chưa có quy hoạch 1/500 và chưa biết đến bao giờ mới có thể “phủ kín” vì đây là công việc khá phức tạp, cần rất nhiều thời gian và công sức. Thực tế nhiều năm qua cho thấy, công tác lập quy hoạch 1/500 diễn ra khá chậm chạp, gặp nhiều vướng mắc mà đến giờ vẫn chưa thể tháo gỡ.
Theo một số nhà chuyên môn, việc quản lý xây dựng có thể tiến hành đơn giản, thuận tiện hơn. Đó là chính quyền địa phương công bố công khai các quy chuẩn về độ cao tối đa, khoảng lùi kỹ thuật của công trình cho các khu vực cụ thể trên địa bàn quản lý. Người dân chỉ cần căn cứ vào đó để tiến hành việc xây dựng. Những trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt buộc tháo dỡ không bồi thường kèm theo các chế tài khác. Nếu làm theo hướng này thì chỉ trong thời gian ngắn nữa, hầu hết địa bàn có thể đủ điều kiện miễn cấp phép xây dựng. Tất nhiên, khi ấy thì trách nhiệm hậu kiểm sẽ nặng nề hơn nhưng đổi lại, việc xây dựng nhà ở của người dân sẽ thuận tiện, tiết giảm đáng kể thời gian và chi phí để xin cấp phép.
Sớm phủ kín quy hoạch chi tiết 1/500 là một trong nhiều giải pháp nhằm tối ưu hóa thủ tục xây dựng trong bối cảnh cấp phường - xã được giao nhiều thẩm quyền. Đẩy nhanh tiến độ, xác định rõ thời hạn cụ thể về việc “phủ kín” quy hoạch 1/500 - trước hết là tại các vùng đô thị lớn- đó thực sự là thách thức không nhỏ nhưng không thể vì những khó khăn, vướng mắc mà lần lữa, chậm trễ, để ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng, hợp pháp của người dân.
KHÁNH NGUYỄN
