Tuy nhiên, kết quả giải ngân 11 tháng năm 2025 mặc dù cao hơn cùng kỳ năm 2024 nhưng vẫn chưa đạt mục tiêu đề ra, trong khi thời gian giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 chỉ còn 55 ngày, khối lượng vốn phải giải ngân khá lớn (khoảng 360.000 tỷ đồng).
Trước tình trạng trên, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 237/CĐ-TTg gửi các bộ, ngành, địa phương về việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm.
Thủ tướng yêu cầu: Khẩn trương phân bổ số vốn kế hoạch năm 2025 còn lại chưa giao chi tiết cho các nhiệm vụ, dự án và đẩy mạnh thực hiện, giải ngân số vốn đầu tư công, vốn chương trình mục tiêu quốc gia đã được giao; đẩy nhanh tiến độ triển khai các công trình, dự án đầu tư công trọng điểm, quan trọng quốc gia, đường cao tốc, công trình trọng điểm, liên vùng, dự án có tác động lan tỏa... Quyết liệt, chủ động xử lý, tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn một cách kịp thời, hiệu quả theo chức năng, nhiệm vụ được giao; thực hiện cơ chế phân công, phối hợp rõ ràng, cụ thể về thẩm quyền, trách nhiệm giữa các cơ quan, đơn vị trong việc hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án.
Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong giải ngân vốn đầu tư công; tập trung đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, tiến độ thi công, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc về đất đai, tài nguyên...
Như đã biết, đầu tư công thúc đẩy sự lan tỏa kinh tế là “vốn mồi”, dẫn dắt đầu tư tư nhân, góp phần khơi dậy tiềm năng to lớn trong nhân dân cho phát triển kinh tế - xã hội. Khi Nhà nước đầu tư vào các dự án hạ tầng lớn, khu vực tư nhân và doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi từ các cơ hội kinh doanh mới, từ đó kích thích đầu tư tư nhân. Điều này tạo vòng xoay tích cực, trong đó cả đầu tư công và tư nhân cùng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ngoài ra, đầu tư công còn thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ, tạo ra chuỗi giá trị gia tăng lớn hơn. Các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng thường kéo theo nhu cầu về vật liệu xây dựng, máy móc và dịch vụ liên quan, từ đó tạo thêm việc làm và gia tăng giá trị kinh tế.
Đầu tư công còn là công cụ của Nhà nước thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội các vùng chậm phát triển, vùng khó khăn, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền.
Vấn đề chậm giải ngân vốn đầu tư công không phải là mới, những năm gần đây, năm nào Thủ tướng cũng phải ra công điện thúc giục việc giải ngân vốn đầu tư công nhưng… cuối cùng vẫn không hoàn thành. Nguyên nhân thì có nhiều. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trách nhiệm người đứng đầu trong việc quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư dự án và giải ngân vốn đầu tư công vẫn là chủ yếu. Bởi “cùng một cơ chế, chính sách, có nơi làm tốt, có nơi làm chưa tốt”, Thủ tướng nói.
Để tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công, các chuyên gia cho rằng cơ quan có thẩm quyền trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình phải chủ động tháo gỡ các vướng mắc; tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; kịp thời điều chỉnh đơn giá cho phù hợp với thực tiễn để bảo đảm công trình có chất lượng bền vững… Đồng thời, có chế tài xử lý chủ đầu tư, ban quản lý dự án không thực hiện hết kế hoạch vốn đã được giao. Có như vậy, mới có thể đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công trong năm nay và các năm tiếp theo.
Hà Huy Linh
