Tuy nhiên cho đến giờ, những tranh cãi về giải pháp khai thác, phát huy ưu thế của sân bay Long Thành nhằm tạo “cú hích” phát triển kinh tế - xã hội cho khu vực Đông Nam bộ nói riêng, miền Nam và cả nước nói chung vẫn chưa ngã ngũ, khi hệ thống giao thông kết nối sân bay với các trung tâm đô thị - kinh tế lớn ở vùng lân cận hầu hết vẫn còn… nằm trên giấy. Ngay cả công trình được xác định là có tầm quan trọng hàng đầu - tuyến đường sắt Long Thành - Thủ Thiêm vẫn chưa hoàn thành công đoạn dự án tiền khả thi.
Đã có những ý kiến lo ngại rằng, nếu không gấp rút đầu tư xây dựng hệ thống giao thông kết nối thì không loại trừ khả năng sân bay này sẽ “chịu chung số phận” với Bến xe miền Đông mới - một trong những công trình sau gần 5 năm đưa vào hoạt động nhưng vẫn tồn tại hàng loạt bất cập, lượng hành khách ít ỏi, cũng do thiếu hệ thống kết nối ngay cả khi tuyến metro số 1 đưa vào vận hành cũng vẫn chưa thể khiến cho bến xe này có thêm “sinh khí”.
Giữa bối cảnh đó, đề xuất của Tổng Công ty hàng không Việt Nam (ACV) về việc chuyển toàn bộ chuyến bay quốc tế từ sân bay Tân Sơn Nhất sang sân bay Long Thành ngay khi sân bay này đi vào hoạt động giai đoạn 1 đang nhận được nhiều ý kiến đồng thuận từ cơ quan quản lý, vì: Dễ quản lý, dễ điều phối, tối ưu vận hành.
Tuy nhiên, theo phân tích của nhiều chuyên gia giao thông, để đổi lấy cái sự “dễ” cho nhà quản lý thì hành khách lại phải đối mặt với hàng loạt khó khăn, bất tiện. Trước hết là sự bất tiện về giao thông. Mặc dù chặng đường từ trung tâm TPHCM tới sân bay Long Thành chỉ 40km - gần hơn nhiều so với khoảng cách giữa trung tâm Kuala Lumpur tới KLIA (sân bay quốc tế Kuala Lumpur, Malaysia). Nhưng nếu như việc di chuyển của hành khách ở Kuala Lumpur chỉ mất hơn 30 phút cho chặng đường hơn 70km thì hiện tại thời gian di chuyển từ trung tâm TPHCM tới Long Thành phải mất 2 - 3 tiếng trở lên, với hai tuyến đường thường xuyên ùn tắc. Tuyến metro chưa xong dự án tiền khả thi, phương tiện công cộng chất lượng cao chưa vận hành, cao tốc thì mới được khởi công mở rộng và sớm nhất đến cuối năm sau mới hoàn thành… Vậy thì điều dễ dự báo là hành khách bay đến Long Thành sẽ rất khó khăn để di chuyển đến những địa điểm muốn đến, còn khách từ TPHCM hay các nơi khác muốn đến Long Thành để bay thì cũng phải mất cả buổi…
Tất nhiên, nếu cơ quan chủ quản quyết tâm dời các chuyến bay quốc tế về đây, hành khách không có lựa chọn nào khác thì cũng phải chấp nhận. Nhưng sự chấp nhận ấy sẽ đi kèm với nhiều điều bất lợi về lâu dài - trong đó có cả uy tín, danh tiếng, những thứ cần phải xây dựng trong thời gian dài với rất nhiều công sức, một khi đã suy giảm sẽ rất khó lòng hồi phục.
Vì thế, bên cạnh việc thúc đẩy các dự án kết nối, cần tính tới một lộ trình khai thác sân bay Long Thành hợp lý, chờ đến khi có đầy đủ hệ thống giao thông kết nối hãy chuyển toàn bộ chuyến bay quốc tế về Long Thành cũng chưa muộn.
KHÁNH NGUYỄN