Đáng lo, số tựa sách mới phát hành chỉ còn 1.108 đầu sách, giảm 42% so với năm ngoái. Đặc biệt, doanh thu từ sách thiếu nhi tiếp tục đi xuống khi giảm mạnh 12,75% so với năm 2024.
Những số liệu trên là chỉ dấu hiệu cho thấy văn hoá đọc chưa thoát ra khỏi đà suy giảm. Không thể phủ nhận thực tế là văn hoá đọc đang chịu sự cạnh tranh quyết liệt từ các hình thức giải trí số, khi một số lượng không hề nhỏ người dân, nhất là người trẻ thích chơi game và truy cập mang xã hội hơn là đọc sách. Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận một thực tế khác, đó là thị trường đang thiếu những đầu sách thực sự chất lượng, sáng tạo và có tính tương tác cao, đủ sức hấp dẫn. “Sách hay thì quá đắt, còn sách “làng nhàng” thì đọc chỉ tốn thời gian, vô ích” - đó là ý kiến của không ít độc giả khi tần ngần chọn sách ở hiệu sách, đường sách. Quả thực, áp lực kinh tế đã và đang khiến nhiều gia đình thắt chặt chi tiêu và đành “nói không” với sách, mặc dù họ rất yêu và cần sách!
Cũng theo một số độc giả, trong thời đại số phát triển như vũ bão, các loại hình sách điện tử và sách nói phát triển rất mạnh, nhưng không phải ai cũng có thời gian để đọc hay nghe, chưa nói nhiều người không có điều kiện kinh tế để được “thưởng thức”. Muốn đọc sách online hay nghe đọc sách cũng phải có một tâm thế, một không gian tương xứng, nhưng những bức bách của cuộc mưu sinh không cho phép họ có được điều đó.
Để thúc đẩy phát triển văn hoá đọc, các đơn vị làm sách đã đưa ra một số phương án nhằm thu hút độc giả đến Đường sách vào buổi tối, tổ chức các sự kiện để thu hút ngày càng nhiều đoàn học sinh từ các trường đến Đường sách, hay các hình thức giới thiệu sách mới, sách bán chạy trong tháng, trong quý… Đáng chú ý là đề xuất tạo ra một khung giờ vàng, khoảng 1 tiếng đồng hồ vào buổi tối mỗi ngày để các đơn vị làm sách cùng tham gia với các hoạt động ưu đãi, giảm giá, tặng sách.
"Những người yêu sách kỳ vọng Đường sách thành thánh địa để họ đắm mình vào. Chuỗi sự kiện lớn, mỗi gian hàng là một tiểu đảo để khách trải nghiệm. Người đến Đường sách có thể chủ đích ban đầu không phải vì mua sách nên các gian hàng cần tạo thêm tiểu cảnh, sân chơi tương tác để giữ chân bạn đọc", theo lời ông Lê Hoàng, Giám đốc đường sách TPHCM.
Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là cần tạo điều kiện để ngày càng nhiều người tiếp cận với sách, có thể mua sách với túi tiền không quá “rộng rãi” và có không gian, môi trường để đọc sách giữa những bức bách của cuộc mưu sinh. Giá trị của sách không chỉ tính bằng doanh thu, mà phải bằng số người đọc sách và những tác động của sách đối với tư tưởng, nhận thức, kiến thức của người dân. Khi ấy, văn hoá đọc mới có thể xác lập được hướng đi bền vững…
BẢO KHÁNH
