Được phát triển từ loạt “Trạng Quỳnh thời nhí nhố” trên YouTube từng đạt hơn 1,6 tỷ lượt xem, bộ phim “Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu” do đạo diễn, NSƯT Trịnh Lâm Tùng và hãng phim Alpha Animation Studio thực hiện là một tác phẩm mang đậm bản sắc dân gian nhưng được kể lại bằng kỹ xảo 3D hiện đại.
Bộ phim xoay quanh hành trình cậu bé Quỳnh vượt qua hiểm nguy để minh oan cho gia đình và khám phá âm mưu của thế lực đen tối đứng sau truyền thuyết Cửu Vĩ Hồ. Khác với các tác phẩm hoạt hình nước ngoài thường xa lạ về bối cảnh và văn hóa, “Trạng Quỳnh nhí” đưa khán giả trở về làng quê Bắc bộ, nơi có giếng nước, sân đình, áo tứ thân - những hình ảnh thân thuộc được tái hiện bằng đồ họa tươi sáng, sinh động. Không chỉ là hành trình phiêu lưu kỳ ảo, phim còn khéo léo lồng ghép những thần tích cổ như: Huyền thoại Trâu vàng Hồ Tây, chùa Kim Ngưu hay truyền thuyết Lạc Long Quân - Âu Cơ.
Bộ phim “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” do hãng Cineplus phối hợp sản xuất cũng sẽ ra rạp mùa hè này. Lấy cảm hứng từ tác phẩm “Dế Mèn phiêu lưu ký” của nhà văn Tô Hoài, bộ phim dẫn dắt khán giả theo chân hai nhân vật Dế Mèn và Dế Trũi trên hành trình vượt qua thử thách, khám phá tình bạn và lòng dũng cảm. Không gian truyện được cải biên từ đồng quê sang phố thị, lồng ghép các địa danh quen thuộc như: Cầu Long Biên, Công viên Lênin, Cột cờ Hà Nội…
Theo thống kê, tại các rạp chiếu phim trong nước, phim hoạt hình chiếm khoảng 12 - 15% tổng doanh thu nhưng đa phần là sản phẩm ngoại nhập. Việc hai phim hoạt hình 3D thuần Việt được phát hành thương mại trên diện rộng là bước tiến dài, nối tiếp thành công khiêm tốn của “Wolfoo và hòn đảo kỳ bí” (doanh thu 5 tỷ đồng năm 2023), góp phần khẳng định hoạt hình nội địa hoàn toàn có thể bước ra khỏi “vùng an toàn” và tìm kiếm vị trí xứng đáng trên màn ảnh rộng, điều từ trước đến nay vẫn là “đặc quyền” của phim hoạt hình nước ngoài.
Sự ra mắt đồng thời của “Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu” và “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” không chỉ là cú hích mùa hè cho thị trường điện ảnh mà còn là bằng chứng rõ rệt cho sự chuyển mình mạnh mẽ của hoạt hình Việt. Không chỉ dừng lại ở yếu tố giải trí, các nhà làm phim Việt từng bước xây dựng thương hiệu riêng, khẳng định năng lực nội tại và khơi dậy niềm tin từ công chúng. Đặc biệt, ngành phim hoạt hình đang từng bước hình thành một hệ sinh thái sáng tạo và sản xuất bền vững.
Không chỉ là câu chuyện của một ê kíp hay một hãng phim mà còn là sự cộng hưởng từ nhiều bên: Trường đào tạo, doanh nghiệp công nghệ, nghệ sĩ lồng tiếng, nền tảng phát hành và cả công chúng. Phim “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” là ví dụ điển hình. Hơn 50 sinh viên của Đại học Công nghệ thông tin & Truyền thông Thái Nguyên đã trực tiếp tham gia vào các khâu sản xuất, từ mô hình 3D đến kỹ xảo và được công nhận tín chỉ tương đương. Điều này không chỉ giúp sinh viên có cơ hội làm việc thực tế, mà còn hình thành lực lượng lao động trẻ cho ngành công nghiệp sáng tạo - một trong những yếu tố quyết định để hoạt hình Việt phát triển lâu dài.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia điện ảnh cho rằng, để cú hích này không chỉ dừng lại ở hiện tượng mà thực sự tạo nên bước ngoặt thì vẫn cần một chiến lược dài hơi. Những hạn chế về vốn đầu tư, công nghệ sản xuất, thiếu hệ thống phát hành dành riêng cho phim hoạt hình Việt vẫn là rào cản lớn. Ngoài ra, thói quen chuộng phim ngoại và sự cạnh tranh gắt gao từ các nền tảng trực tuyến quốc tế cũng buộc các nhà làm phim phải không ngừng đổi mới cả về nội dung lẫn hình thức tiếp cận công chúng. Việc xây dựng các thương hiệu hoạt hình lâu dài, có khả năng “sống” qua nhiều phiên bản và nền tảng khác nhau là bài toán khó nhưng hoàn toàn có thể giải nếu có chiến lược phát triển bền vững.
