Lợi dụng người cao tuổi để lừa đảo
Theo phản ánh của nhiều cơ quan BHXH tại các tỉnh, thành phố, gần đây, nhiều người hưởng lương hưu nhận được các cuộc gọi và tin nhắn lạ tự xưng là cán bộ BHXH. Các đối tượng này thông báo rằng "từ ngày 1/7/2025, cơ quan BHXH thay đổi hệ thống giao dịch điện tử", nếu không kịp thời cập nhật thông tin cá nhân như CCCD, mã số BHXH hoặc cài đặt ứng dụng VssID thì sẽ bị "gián đoạn nhận lương hưu và thẻ BHYT".
Cơ quan BHXH ở nhiều địa phương cũng cho biết có tình trạng các đối tượng gửi tin nhắn chứa đường dẫn giả mạo giao diện trang thông tin điện tử của BHXH Việt Nam, khiến người dân dễ bị đánh lừa nếu không để ý kỹ địa chỉ website hoặc kiểm tra xác thực.
Lợi dụng sự thiếu hiểu biết về công nghệ thông tin của người cao tuổi cùng tâm lý lo lắng trước những thay đổi chính sách, các đối tượng xấu đã tạo ra nhiều kịch bản nhằm chiếm đoạt thông tin cá nhân, thậm chí tiền trong tài khoản của người dân. Một trong những thủ đoạn phổ biến là gửi tin nhắn có chứa đường link lạ hoặc yêu cầu người dân gọi vào số điện thoại khác để được “hướng dẫn trực tuyến”. Nếu người dân nhẹ dạ làm theo, nguy cơ bị đánh cắp thông tin cá nhân, mã OTP ngân hàng hoặc tài khoản giao dịch điện tử là rất lớn.
Tại Hải Phòng, anh Hoàng Văn Minh, cán bộ BHXH địa phương cho biết, chỉ trong một ngày anh đã nhận được hàng chục cuộc điện thoại từ cán bộ hưu trí phản ánh về tình trạng bị lừa hoặc nghi ngờ lừa đảo. Những người cảnh giác thường chủ động gọi xác minh hoặc lên trực tiếp trụ sở BHXH để hỏi, tuy nhiên việc này gây mất thời gian, công sức và không ít người đã bị sập bẫy vì mất cảnh giác. “Các đối tượng thường nhắm vào người cao tuổi, không sử dụng thành thạo công nghệ, dễ bị lừa bằng thông tin giả mạo. Nếu không may nhấn vào đường link hoặc cung cấp thông tin cá nhân, người dân rất dễ mất tiền trong tài khoản hoặc bị chiếm đoạt dữ liệu”, anh Minh cảnh báo.
Tại Đồng Nai, anh T.H.T đã phản ánh đến BHXH tỉnh về việc liên tục bị gọi điện từ các số lạ tự xưng là cán bộ BHXH, yêu cầu anh cung cấp thông tin cá nhân để tránh “gián đoạn giao dịch”. Nghi ngờ bị lừa, anh T. đã chủ động liên hệ trực tiếp cơ quan BHXH tỉnh và nhận được xác nhận rằng không có cán bộ nào của ngành sử dụng số điện thoại đó, cũng không có chủ trương gọi điện, nhắn tin yêu cầu cập nhật thông tin theo cách trên.
Tại Quảng Trị, cơ quan BHXH đã phải ra văn bản gửi công an tỉnh và nhiều đơn vị liên quan để cảnh báo người dân. Các đối tượng tại đây cũng sử dụng kịch bản tương tự: Giả danh cán bộ BHXH, yêu cầu cập nhật thông tin qua đường link hoặc mã QR, nếu không sẽ bị cắt lương hưu, thẻ BHYT. BHXH tỉnh khẳng định hoàn toàn không có bất kỳ chỉ đạo, kế hoạch hay thay đổi nào về hệ thống giao dịch yêu cầu người dân làm việc theo hình thức như vậy.
Nhiều thủ đoạn giả mạo BHXH lừa đảo người hưởng lương hưu.
Cảnh giác trước những chiêu trò lừa đảo tinh vi
Trước tình trạng giả mạo ngày càng nghiêm trọng, BHXH Việt Nam đã có cảnh báo chính thức trên các kênh thông tin đại chúng và Cổng Thông tin điện tử. Đại diện BHXH Việt Nam khẳng định: “Cơ quan BHXH không có bất kỳ chủ trương nào yêu cầu người dân cung cấp thông tin cá nhân, căn cước công dân, mã OTP qua điện thoại, Zalo, tin nhắn hoặc đường link lạ. Mọi giao dịch đều thực hiện trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc qua các kênh chính thức như Cổng Dịch vụ công Quốc gia, ứng dụng VssID hoặc tổng đài 19009068”.
BHXH Việt Nam cũng nhận định đây là hình thức lừa đảo có tổ chức, đánh vào tâm lý hoang mang của người dân trước thông tin thay đổi chính sách, đồng thời khuyến cáo người dân tuyệt đối không truy cập các đường link không rõ nguồn gốc, không cung cấp mã OTP, mật khẩu ngân hàng hay bất kỳ thông tin cá nhân nào qua các kênh phi chính thức.
Để bảo vệ bản thân và người thân, đặc biệt là người cao tuổi đang hưởng lương hưu, BHXH Việt Nam đưa ra những khuyến nghị cụ thể như sau: Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân qua điện thoại nếu người gọi xưng là cán bộ BHXH nhưng không xác minh được danh tính, không dùng số điện thoại chính thức; không truy cập vào các đường link lạ, mã QR không rõ nguồn gốc hoặc trang web không thuộc hệ thống của BHXH Việt Nam; không cung cấp mã OTP, mật khẩu tài khoản ngân hàng hoặc mật khẩu ứng dụng VssID cho bất kỳ ai, kể cả khi người đó tự xưng là cán bộ BHXH, ngân hàng hay cơ quan chức năng.
Đặc biệt, khi có thông tin từ các đối tượng lừa đảo, luôn kiểm tra kỹ nguồn thông tin, chỉ tin tưởng các kênh chính thống như: Cổng Dịch vụ công Quốc gia (https://dichvucong.gov.vn), Cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam (https://baohiemxahoi.gov.vn), ứng dụng VssID hoặc gọi tổng đài 19009068 để được tư vấn, xác minh. Cần chia sẻ thông tin cảnh báo với người thân, đặc biệt là người cao tuổi, để họ nhận biết các dấu hiệu lừa đảo và biết cách xử lý khi gặp tình huống tương tự. Ngay khi phát hiện các hành vi nghi ngờ giả mạo, người dân cần nhanh chóng báo cho cơ quan BHXH địa phương hoặc công an để kịp thời xử lý và ngăn chặn các đối tượng xấu.
Vũ Hằng
