Đây là một trong những nội dung chỉ đạo của Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM trước thềm năm học mới 2025 - 2026.
Trong đó, Sở chỉ đạo đối với các khoản thu tổ chức Chương trình nhà trường ngoài giờ chính khóa (Chương trình nhà trường): Các cơ sở giáo dục công lập trực tiếp quyết định các phương pháp, hình thức tổ chức và phải thông qua Hội đồng trường các hoạt động, khối lớp triển khai, khung nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức, kế hoạch triển khai và dự kiến các tổ chức, đơn vị đủ điều kiện phối hợp tổ chức. Đồng thời phải được thông tin, triển khai cho cha mẹ học sinh, thỏa thuận thống nhất với cha mẹ học sinh để lựa chọn các hoạt động giáo dục đáp ứng nhu cầu người học trên tinh thần tự nguyện.
Sở Giáo dục và Đào tạo cũng đề nghị các cơ sở giáo dục công lập không được thay đổi tên và phát sinh bất kỳ nội dung thu nào ngoài các danh mục được quy định. Đơn vị phát hành biên lai thu tiền, hóa đơn cho học sinh khi thu tiền và lưu ý giãn thời gian thực hiện các khoản thu, không tổ chức thu gộp nhiều khoản trong cùng một thời điểm.
Như vậy, yếu tố “tự nguyện” được quán triệt như một điều kiện bắt buộc, một khi phụ huynh không tự nguyện cho con mình tham gia thì nhà trường không thể ép buộc. Tuy nhiên, đây là vấn đề khiến không ít phụ huynh băn khoăn. Bởi thứ nhất, việc phải tham gia một số chương trình ngoài giờ chính khoá (do các đơn vị, trung tâm ngoài nhà trường liên kết thực hiện) đã được quy định như một “điều kiện cần và đủ” để học sinh có thể được nhận vào bán trú như cách một số trường đã thực hiện từ cuối năm học trước. Những đơn xin bán trú không đáp ứng điều kiện này đều bị trả về và sau đó hầu hết phụ huynh đều phải… tự nguyện, chỉ để con mình được nhận vào bán trú.
Thứ hai, qua khảo sát thực tế, mặc dù nhiều Ban đại diện cha mẹ học sinh có tổ chức khảo sát, lấy ý kiến phụ huynh, nhưng ở nhiều lớp, số phụ huynh tham gia khảo sát chỉ chiếm 50 - 60%. Số không tham gia khảo sát có thể vì nhiều lý do khác nhau, như phụ huynh không thạo về công nghệ, hoặc vì mải mưu sinh mà… quên tham gia khảo sát. Vì thế, kết quả khảo sát cho thấy đa số phụ huynh đồng tình với các điều khoản tự nguyện, nhưng chưa chắc đã phản ánh sự đồng tình tuyệt đối của toàn thể phụ huynh.
Đó là chưa nói đến một khả năng khác, là một số Ban đại diện cha mẹ học sinh tìm mọi cách thuyết phục phụ huynh trong lớp thuận theo quan điểm của mình nhằm làm vừa lòng nhà trường - điều vẫn thường xảy ra trong những năm học trước. Theo nguyên tắc, một khi đa số tham gia khảo sát đồng ý theo phương án nào đó thì những người khác cũng phải tuân thủ.
Vì thế mà mặc dù chỉ đạo của Sở là rất đúng đắn, hướng tới sự minh bạch và công bằng, nhưng kết quả thực tế vẫn có những sai số không phản ánh đúng tâm nguyện của một số phụ huynh, đặc biệt là yếu tố “tự nguyện” trong việc tham gia các nội dung hoạt động, học tập ngoài giờ chính khoá cũng như các khoản đóng góp.
Gánh nặng tài chính trong chi phí học tập, đặc biệt là vào thời điểm đầu năm học đối với không ít gia đình người lao động, người làm công ăn lương thường tạo áp lực không nhỏ. Vì vậy, việc kiểm soát các khoản thu một cách chặt chẽ, đảm bảo yếu tố “tự nguyện” là rất cần thiết.
BẢO KHÁNH
