Việc sáp nhập tạo ra các khu vực đô thị lớn hơn, quy hoạch bài bản hơn, từ đó tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các hoạt động kinh tế đêm như du lịch, giải trí, mua sắm và ẩm thực…
Vào những buổi tối mùa hè oi ả, chị Trần Thị Yến Nhi (Khu phố cổ Hà Nội), thường cùng con nhỏ dạo các con phố, hóng gió. Những lúc như vậy, chị Nhi thường xuyên bắt gặp hình ảnh những tốp khách du lịch người Trung Quốc lưu trú tại các khách sạn gần đó cũng đang thong dong dạo bộ. Họ dừng lại trước các cửa hàng tạp hóa, chăm chú nhìn ngắm các quầy hàng nhưng rồi nhanh chóng lướt qua vì ít có gì thực sự thu hút. Những khách du lịch ấy có vẻ sẵn sàng chi tiêu, nhưng họ loay hoay lựa chọn vì vẫn thiếu vắng các sản phẩm đặc sắc, hay các dịch vụ du lịch đặc trưng về đêm.
Phố đêm từ lâu đã trở thành sản phẩm du lịch độc đáo của Hội An.
Câu chuyện trên phản ánh phần nào thực trạng phổ biến hiện nay: Kinh tế đêm tại nhiều khu vực ở Việt Nam vẫn đang bỏ lỡ những tiềm năng lớn mà nếu khai thác hiệu quả sẽ “kích hoạt” được lượng chi tiêu đáng kể từ dòng khách du lịch quốc tế lẫn nội địa. Ban ngày, du khách có thể thăm quan các danh thắng nổi tiếng, nhưng khi đêm xuống, ngoài những khu phố trung tâm đông đúc còn thu hút được khách lưu trú dài ngày, còn phần lớn các khu vực ngoại vi, khu dân cư, hay những đô thị mới tuy có nhiều sự đa dạng, phong phú về văn hóa, sản phẩm địa phương nhưng cơ bản đều rơi vào trạng thái “tối đèn, vắng bóng dịch vụ”.
Kinh tế đêm được coi là “mỏ vàng” giúp tăng chi tiêu du lịch, nhưng hiện nay, nguồn lực này đang cho thấy chưa được khai thác hiệu quả. Việc sáp nhập địa phương như Đà Nẵng - Quảng Nam, theo các chuyên gia, đang mở ra kỳ vọng về sự liên kết, hình thành hệ sinh thái dịch vụ đêm phong phú, đồng bộ, kéo dài thời gian lưu trú và chi tiêu của du khách. Điều này có thể thúc đẩy sự phát triển của các hoạt động giải trí, mua sắm, ẩm thực về đêm, từ đó tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh và việc làm.
Ông Lê Tấn Thanh Tùng, Phó Tổng Giám đốc Công ty Du lịch - Sự kiện - Vận chuyển Vitraco phân tích: “Sau sáp nhập, vùng đông ven biển Quảng Nam sẽ có cơ hội tiếp cận nguồn lực đầu tư lớn hơn, kể cả nguồn vốn FDI và doanh nghiệp dịch vụ du lịch đã hoạt động tại Đà Nẵng. Các doanh nghiệp này có thể mở rộng hoạt động về phía Nam của thành phố nên mang đến cơ hội rất nhiều cho các ngành nghề, dịch vụ du lịch, nhất là kinh tế đêm”.
Du khách sẽ không còn cảm giác bị giới hạn về không gian địa giới hành chính như trước nên đi chơi đêm nhiều hơn. Chưa kể, giờ giấc hoạt động các khu điểm về đêm lúc này cũng sẽ đồng nhất hơn theo hướng TP. Đà Nẵng đang thực hiện.
Song, theo ông Lê Quốc Việt, Chủ nhiệm CLB Điểm đến Quảng Nam, vấn đề mấu chốt là quy hoạch cần được tính toán kỹ lưỡng, mỗi khu vực nên có bản sắc riêng. Chẳng hạn, Hội An vẫn có thể phát triển kinh tế đêm theo hướng nhẹ nhàng, sinh thái: Như tái hiện làng chài Cẩm An về đêm, tổ chức các trải nghiệm đánh bắt cá cùng ngư dân, các phiên chợ đêm làng nghề… phù hợp với du khách yêu thích không gian yên bình, thay vì chạy đua với những quán bar, vũ trường sôi động như các đô thị lớn.
Cả nước với 34 tỉnh, thành sau sáp nhập, nhìn rộng ra, cơ hội tái cấu trúc chiến lược đối với kinh tế đêm, cũng như phát triển du lịch không chỉ dừng lại ở Quảng Nam - Đà Nẵng mà sẽ là nhiều địa phương khác nữa như Hải Phòng - Hải Dương, Đắk Lắk - Phú Yên, Lào Cai - Yên Bái... Việc sáp nhập sẽ tạo ra cho các địa phương có thể dễ dàng phối hợp hơn trong quản lý tài nguyên du lịch, kết nối hạ tầng và tổ chức tour tuyến đồng bộ, nhờ vậy tạo ra chuỗi giá trị du lịch liên hoàn, hấp dẫn và bền vững hơn.
Trong đó, để kinh tế đêm thực sự trở thành động lực lớn, theo các chuyên gia cần một chiến lược tổng thể và đồng bộ hơn. Các địa phương dựa vào lợi thế của sáp nhập, có quy mô kinh tế, vị trí địa lý rộng hơn, càng nên có quy hoạch phân vùng sản phẩm phù hợp từng nhóm đối tượng khách du lịch; tạo sự khác biệt, đa dạng hóa hoạt động văn hóa, nghệ thuật, giải trí, mua sắm, sự kiện đặc sắc.
Khó có thể phủ nhận, kinh tế đêm là công cụ quan trọng giúp các thành phố du lịch tăng trưởng mạnh mẽ. Một nghiên cứu tại TPHCM cho thấy, khi mở rộng hoạt động dịch vụ vào ban đêm, doanh thu có thể tăng từ 20 - 30%, trong mùa cao điểm du lịch con số này còn cao hơn gấp đôi.
Do vậy, các địa phương đầy tiềm lực về du lịch như Quy Nhơn, Đà Nẵng, Đà Lạt… hay bất cứ địa phương mới nào, hoàn toàn có thể nhờ sức bật của sáp nhập, giúp các cơ sở kinh doanh tăng doanh thu thông qua các hoạt động mua sắm, ăn uống và giải trí về đêm và tăng sức hấp dẫn đa dạng về dịch vụ khi các điều kiện kinh tế - văn hóa nhờ sáp nhập nhằm tạo nên những sức mạnh mới, sức hấp dẫn mới thu hút tạo nên các đặc sản vùng cho kinh tế đêm.
Gần 5 năm kể từ khi “Đề án Phát triển kinh tế ban đêm” được ban hành, Việt Nam vẫn chưa thể mở đường bứt phá cho ngành kinh tế vốn được xem là “mỏ vàng” được cả thế giới chạy đua khai thác. Theo PGS.TS Nguyễn Ngọc Sơn (Trường Đại học Kinh tế Quốc dân) dù kinh tế đêm ở các địa phương đã đạt được những bước tiến đầu tiên nhờ các chính sách hỗ trợ, nhưng vẫn cần giải quyết những hạn chế nhằm tăng chất lượng kinh tế đêm. Bởi những đốm sáng le lói từ các địa phương và doanh nghiệp tiên phong chưa thể tạo nên “bầu trời đêm” rực rỡ cho du lịch Việt. Để “thắp sáng” kinh tế đêm tại Việt Nam xứng với tiềm năng, theo các chuyên gia, cần nhận thức đúng đắn và các chính sách có tầm nhìn dài hạn.
Thành Công
