Sinh viên nâng cao khả năng thích ứng trong mọi hoàn cảnh
Hoàng Minh An, sinh viên năm thứ 3 lớp Báo truyền hình, Viện Báo chí - Truyền thông (Học viện Báo chí và Tuyên truyền) chia sẻ, việc thu hẹp số lượng đài truyền hình có thể khiến cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực truyền hình cạnh tranh hơn nhưng không hẳn không có cơ hội. Sinh viên ra trường vẫn có thể tìm thấy nhiều cơ hội nghề nghiệp trong các lĩnh vực như: Truyền thông, báo điện tử, marketing, PR…
“Nếu luôn trau dồi tốt các kỹ năng ngay khi còn ngồi trên giảng đường thì sinh viên vẫn có nhiều cơ hội việc làm từ các ngành nghề liên quan. Sinh viên ngành truyền hình cần trang bị các kỹ năng như: Sử dụng thành thạo công cụ kỹ thuật số gồm phần mềm dựng video, chỉnh sửa hình ảnh; kỹ năng viết, lên kịch bản một cách sáng tạo và nắm bắt xu hướng. Bên cạnh đó, phải biết áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) một cách thông minh để khai thác tối đa giá trị mà AI mang lại. Tôi tin mỗi bạn sinh viên ngành báo chí truyền thông nói chung và truyền hình nói riêng khi trang bị những kỹ năng trên sẽ có thể thích nghi tốt trong môi trường truyền thông hiện đại ngày nay", Minh Anh chia sẻ.
Cùng chung quan điểm, Nguyễn Tuấn Dương, Khoa Đa phương tiện (Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông) cho rằng, việc sáp nhập, chấm dứt hoạt động một số cơ quan báo chí, truyền hình chắc chắn cơ hội việc làm của sinh viên báo chí sẽ thu hẹp hơn trước. Tuy nhiên, nhìn ở hướng tích cực, ngành truyền thông vẫn có rất nhiều cơ hội việc làm cho những người thật sự có năng lực và đam mê. “Em khá tự tin dẫn hiện trường, sản xuất các sản phẩm truyền thông đa phương tiện. Em luôn ý thức để làm việc đúng với ngành học, tích cực trau dồi kỹ năng chuyên môn, nhất là trong bối cảnh sáp nhập tinh gọn các cơ quan báo chí như hiện nay”, Tuấn Dương cho hay.
Thời gian qua, việc quy hoạch báo chí cũng thu hút sự quan tâm của thí sinh, đặc biệt với học sinh lớp 12 có mong muốn theo học các ngành đào tạo về báo chí. Bởi nhiều năm gần đây, báo chí được coi là ngành “hot” mỗi mùa tuyển sinh khi điểm chuẩn đầu vào luôn cao chót vót, thậm chí gần đạt ngưỡng 30 điểm. Nguyễn Thu Hương, học sinh lớp 12 tại Hà Nội thích ngành báo chí truyền thông. Nhưng kết thúc học kỳ I, bố mẹ khuyên Hương nên định hướng lại mục tiêu chọn ngành học vì thời gian tới, nhu cầu nhân lực có thể bão hòa khi nhiều cơ quan báo, truyền hình hợp nhất, chấm dứt hoạt động.
Đại diện các trường đào tạo khối ngành truyền thông, báo chí nhận định, xu hướng ngành nghề ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngành học của thí sinh nói chung, trong đó có ngành báo chí. Tuy nhiên, ngành báo chí vẫn được thí sinh quan tâm, yêu thích nhờ sự phát triển mạnh mẽ của truyền thông số - lĩnh vực đang đòi hỏi rất lớn về nguồn nhân lực. Thực tế, những nhân lực được đào tạo ở các ngành như báo chí, truyền thông lại phù hợp nhất với những công việc này.
Nhà trường tăng thời gian thực hành, rèn khả năng phản biện cho sinh viên
Sớm nắm bắt được sự thay đổi trong việc tiếp cận thông tin trong thời đại số, xác định công tác đào tạo phải đi trước đón đầu, phải tích hợp hơn và thực chất hơn, các giảng viên tại Học viện Công nghệ bưu chính viễn thông đã có những thay đổi về cách thức giảng dạy trong chuyên ngành của mình. Ngoài việc tăng thời gian cho sinh viên đi thực tế để trực tiếp tạo ra những sản phẩm báo chí truyền thông, giảng viên còn rèn luyện khả năng sáng tạo, phản biện cho sinh viên; thường xuyên mời phóng viên, biên tập viên có nhiều kinh nghiệm trực tiếp tham gia các buổi trò chuyện để trang bị cho các em những kiến thức cần thiết nhất.
TS Lê Tuấn Anh, giảng viên Khoa Đa phương tiện, Học viện Công nghệ bưu chính viễn thông cho biết: "Chúng tôi tìm ra những phương cách mới trong giảng dạy giúp sinh viên trang bị những kỹ năng tốt nhất, thích ứng với thực tiễn. Thay vì chỉ giảng dạy lý thuyết, chúng tôi thay thế phần lớn thời lượng các môn học bằng bài tập thực hành, sinh viên sẽ đi sản xuất tin bài, các chương trình phát thanh, truyền hình. Sau khi có sản phẩm, chúng tôi tiếp tục phân tích, “mổ xẻ” sản phẩm, củng cố lý thuyết cho sinh viên, giúp các em nhận ra được vấn đề, rút kinh nghiệm, khắc phục những thiếu sót, đồng thời phát huy tối đa khả năng tư duy phản biện có chiều sâu".
Thực tế, nhiều trường đã tổ chức cho sinh viên tham gia học tập trực tiếp tại các tòa soạn, giúp các em nắm bắt quy trình tạo ra một sản phẩm báo chí truyền thông từ khâu thu thập tư liệu đến hoàn thiện sản phẩm. Các trường cũng tổ chức cho sinh viên tham gia câu lạc bộ, thành lập các nhóm nhỏ để trao đổi kỹ năng, phát huy khả năng tự học.
Sự thay đổi trong phương cách giảng dạy đã chứng minh được tính hiệu quả. Sinh viên đi thực tập tại các cơ quan báo chí đều nhanh chóng bắt nhịp với công việc, được lãnh đạo các cơ quan báo chí đánh giá cao, thậm chí nhiều bạn được cơ quan ngỏ ý mời làm việc sau khi tốt nghiệp. “Mặc dù bối cảnh sắp xếp, tinh gọn hệ thống các cơ quan báo chí đã và đang đặt ra những thách thức mới cho nhân lực ngành báo chí truyền thông nói chung, ít nhiều tạo áp lực lên sinh viên đang học những ngành này nhưng cơ hội luôn sẵn có cho những người biết nỗ lực cố gắng, không ngừng học hỏi, trau dồi kỹ năng, kinh nghiệm nghề nghiệp, sẵn sàng thích ứng với môi trường làm việc với những yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao như hiện nay”, TS Lê Tuấn Anh chia sẻ.
TS Phan Văn Kiền, Viện trưởng Viện Đào tạo Báo chí - Truyền thông, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, các cơ sở giáo dục đại học đào tạo khối ngành báo chí nói chung cần xem xét điều chỉnh chương trình đào tạo trong những năm tới. Ngoài ra, một giải pháp khác là có thể định hướng sinh viên trau dồi thêm kiến thức và kỹ năng liên quan đến ngành truyền thông. Những năm trở lại đây, lĩnh vực truyền thông đang phát triển mạnh mẽ và cơ hội việc làm trong ngành này rất mở rộng và cần lượng lớn là nhân sự trẻ. Vì vậy, trước mắt chúng ta chưa cần phải lo lắng về việc người học báo chí - truyền thông ra sẽ không có việc làm.
Cũng chia sẻ về vấn này, PGS, TS Đinh Thu Hằng, Viện trưởng Viện Báo chí - Truyền thông, Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho rằng quan trọng nhất vẫn là những giá trị cốt lõi mà nhà trường mang đến cho sinh viên. Ngoài kiến thức tại trường, các em còn được đi thực tế, được các nhà báo chia sẻ kinh nghiệm. Bản thân các em cũng không ngừng nỗ lực, nắm chắc kiến thức, chuyên môn nghiệp vụ thì ở trong hoàn cảnh tinh giản, sáp nhập cơ quan báo chí các em vẫn có thể tìm thấy công việc phù hợp.
“Học viện Báo chí và Tuyên truyền vẫn liên tục đổi mới nội dung, chương trình đào tạo. Tuy nhiên, điều tôi muốn nhấn mạnh là trong bối cảnh tinh gọn như hiện nay, báo chí vẫn có những giá trị cốt lõi của mình. Mục tiêu quan trọng nhất mà chúng tôi luôn hướng đến trong bối cảnh sáp nhập là tập trung sâu hơn nữa vào chất lượng, để khi ra trường các em có năng lực sống được với nghề. Chúng tôi vẫn tạo ra cho các em khả năng thích ứng rộng. Nghĩa là trong điều kiện công việc khác nhau, các em vẫn có thể sử dụng các kiến thức mà nhà trường trang bị cho, đủ để thích ứng trong diện rộng, nhiều lĩnh vực khác nhau”, PGS, TS Đinh Thu Hằng nhấn mạnh.
KHÁNH LINH
