“Đã nhận 60.000 đồng", âm thanh của loa báo chuyển tiền vang lên, người khách cất điện thoại và rời đi còn bà Dung - tiểu thương tại chợ Cầu Giấy (Hà Nội) tiếp tục xếp hàng cho khách mới mà không cần mở điện thoại kiểm tra tài khoản ngân hàng. Kể từ khi trang bị bộ loa thông báo giao dịch tại quầy thực phẩm cách đây 3 tháng, việc nghe số tiền về tài khoản đã trở thành thói quen của bà Dung thay vì phải mở điện thoại kiểm tra hoặc yêu cầu người mua cho xem màn hình chuyển khoản.
Bà Dung (50 tuổi), bán thực phẩm tại chợ 20 năm nay, bà vẫn quen giao dịch bằng tiền mặt nhưng nay nhiều khách có nhu cầu chuyển khoản nên buộc phải thực hiện song song hai phương thức thanh toán. Trước đây cứ lo giao dịch chuyển khoản thì phải đầu tư tốn kém, thao tác sai, sợ lừa đảo… nhưng khi được hướng dẫn, bà Dung thấy nhiều tiện lợi so với giao dịch tiền mặt. Khách chuyển khoản thì không phải lo chuẩn bị tiền mệnh giá nhỏ để trả lại. "Từ khi có dịch vụ lắp loa thông báo chuyển khoản tôi thấy rất tiện. Tiếng chuông báo giúp tôi không còn phải loay hoay với cái điện thoại. Giờ cứ nghe loa báo tiền về là yên tâm", bà Dung nói.
Hơn 1 năm trước, khi thủ đoạn tạo bill chuyển khoản giả nở rộ, cửa hàng tạp hóa của gia đình anh Hải (Phúc Lợi, Hà Nội) trở thành nạn nhân. Sau một lần khách báo chuyển tiền, giơ màn hình điện thoại cho anh xem “đã chuyển khoản thành công” và rời đi, anh yên tâm tiếp tục bán hàng. Khi vắng khách, anh Hải mở tài khoản kiểm tra mới phát hiện không thấy tiền về. Rút kinh nghiệm, những giao dịch sau anh cẩn thận kiểm tra tài khoản nhận đủ tiền thì mới giao hàng. Việc này khá bất tiện, mất thời gian, khiến khách khó chịu nhưng để tránh bị lừa, anh vẫn phải “cẩn tắc vô áy náy”.
Đầu năm, khi nhân viên tư vấn của một ngân hàng đề nghị lắp loa báo tiền, anh đồng ý ngay. Loa giúp tiết kiệm thời gian, không cần hỏi lại khách, đồng thời tránh rủi ro nhầm lẫn, lừa đảo.
Loa thông báo nhận tiền chuyển khoản (hay còn gọi là loa báo tiền) xuất hiện tại Việt Nam được khoảng 1 năm và nở rộ từ đầu năm nay. Sản phẩm nhỏ, gọn kết nối mạng qua wifi hoặc 4G/5G cùng phần mềm quản lý hoặc phần mềm của ví điện tử. Một số tích hợp thêm màn hình Led hiển thị số tiền hoặc có chỗ gắn mã QR. Khi xác định một giao dịch thành công trong tài khoản ngân hàng hoặc ví điện tử, thiết bị sẽ nhận thông tin và phát ra loa. Giải pháp sáng tạo này được nhiều hộ kinh doanh nhỏ lựa chọn, vừa tăng tính chuyên nghiệp, vừa giúp họ tiếp cận chuyển đổi số theo cách gần gũi và dễ dàng.

Theo các chuyên gia, với thiết bị nhỏ gọn như loa thông báo chuyển khoản đã đáp ứng nhu cầu của một nhóm người dùng, dễ sử dụng, phù hợp trong bối cảnh chuyển đổi số và thanh toán không tiền mặt đi sâu vào cuộc sống.
Thông tin từ Ngân hàng Nhà nước, 6 tháng đầu năm nay, tổng số lượng giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt đã vượt 12 tỷ giao dịch, cao hơn tổng giao dịch trong cả năm 2023 và tiệm cận mốc kỷ lục 17,7 tỷ giao dịch của năm 2024. Sự tăng tốc này cho thấy xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt đang ngày càng thâm nhập sâu vào đời sống kinh tế - xã hội.
Hơn 2 tháng qua, ngành Công Thương triển khai chương trình Chuyển đổi số tiểu thương chợ truyền thống trên quy mô toàn quốc nhằm hỗ trợ các tiểu thương, hộ kinh doanh thích ứng tốt hơn trước xu thế thương mại điện tử và đáp ứng các quy định mới.
Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) nhận định, giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt đang tăng trưởng hết sức ấn tượng, bình quân tăng từ 30 - 40% mỗi năm. Giao dịch bình quân trên đầu người của Việt Nam đã tiệm cận với Thái Lan, Ấn Độ và chỉ đứng sau Trung Quốc. Tổng giá trị giao dịch không tiền mặt trong năm 2024 đạt 295,2 triệu tỷ đồng, gấp khoảng 26 lần GDP của Việt Nam.
Còn theo TS Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Luật Thuế giá trị gia tăng 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, quy định rõ ngoại trừ một số trường hợp đặc thù, toàn bộ hàng hóa, dịch vụ mua vào không phân biệt giá trị chỉ được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào nếu có chứng từ thanh toán không tiền mặt. Quy định này đang trực tiếp thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, đồng thời hỗ trợ sự phát triển của hệ thống ngân hàng, nâng cao tính minh bạch trong quản lý tài chính, hỗ trợ thương mại điện tử, dịch vụ công và tiết giảm chi phí xã hội.
Theo thông tin từ Ngân hàng Nhà nước, 6 tháng đầu năm, tổng số lượng giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt đã vượt 12 tỷ giao dịch, cao hơn tổng giao dịch trong cả năm 2023 và tiệm cận mốc kỷ lục 17,7 tỷ giao dịch của năm 2024.