Tour đêm tạo thêm sức sống mới cho ngành du lịch
Tháng 7/2020, tour đêm tại di tích Nhà tù Hỏa Lò ra mắt. Đây được coi là sản phẩm du lịch đêm chính thức đầu tiên của Hà Nội. Ngay lập tức, tour được đông đảo du khách đón nhận. Trên đà đó, ngành du lịch Hà Nội thiết kế hàng loạt tour đêm như: Show diễn thực cảnh “Tinh hoa Bắc bộ”; "Chữ Tâm, chữ Tài" tại Bảo tàng Văn học Việt Nam; chương trình nghệ thuật “Huyền thoại tuổi thanh xuân - Sống một đời đáng sống” tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam; Văn Miếu - Quốc Tử Giám: Tinh hoa Đạo học... Các tour đêm không những tạo thêm sức sống cho ngành du lịch Hà Nội mà còn góp phần nâng cao hiệu quả quảng bá di sản.
Những năm qua, tỉnh Hà Giang đã có những chuyển biến tích cực trong xây dựng và phát triển Hà Giang trở thành điểm đến du lịch thu hút du khách. Trong đó, phát triển kinh tế đêm là một trong những chủ trương đã và đang được triển khai một cách đồng bộ. Không gian phố đêm, chợ đêm góp phần đưa các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng dân tộc ở Hà Giang đến gần hơn với du khách.
Đồng Văn là huyện có mô hình phát triển kinh tế đêm khá hấp dẫn, với không gian văn hóa mang dấu ấn truyền thống độc đáo. Ở đây, tiếng khèn, sáo, điệu múa qua các làn điệu dân ca, dân vũ của cộng đồng dân tộc miền núi phía Bắc hiện hữu như những thanh âm của đời sống mang bản sắc riêng có của vùng đất.
Ngoài khu vực phố cổ Đồng Văn, một số địa phương như huyện Mèo Vạc, Xín Mần, TP Hà Giang cũng đã triển khai không gian chợ đêm để phục vụ du khách. Hoạt động phố đêm sôi động tại Hà Giang là không gian phố mang lại những cung bậc cảm xúc thú vị cho du khách trải nghiệm đêm, đưa tỉnh xứng đáng hơn với vị trí thứ 10 trong top 44 điểm đến đẹp nhất thế giới năm 2025 do du khách quốc tế bình chọn.
Nằm trong xu hướng phát triển sản phẩm du lịch mới của Quảng Ninh, loại hình du lịch đêm bằng du thuyền kết hợp giải trí đang được các doanh nghiệp địa phương chú trọng đầu tư. Trước đây, phần lớn các hành trình tham quan vịnh Hạ Long thường kết thúc vào chiều muộn, khiến thời gian lưu trú của du khách ngắn. Việc bổ sung thêm các hoạt động vào khung giờ sau 17h, đặc biệt là những trải nghiệm có yếu tố văn hóa, nghệ thuật được kỳ vọng sẽ kéo dài thời gian ở lại, từ đó tăng chi tiêu và phát triển dịch vụ lưu trú ban đêm tại khu vực Hạ Long.
Ông Nguyễn Hồng Nhật, Tổng Giám đốc APC Corporation cho biết, việc xây dựng các trải nghiệm văn hóa - giải trí về đêm trên vịnh là hướng đi nhằm tận dụng tối đa tiềm năng của Hạ Long, đồng thời tạo thêm lựa chọn cho du khách, nhất là trong mùa du lịch cao điểm.
Thực tế, mô hình tổ chức biểu diễn nghệ thuật kết hợp du ngoạn trên vịnh không còn mới ở nhiều điểm đến quốc tế, song tại Việt Nam, đây vẫn là hướng đi còn nhiều dư địa phát triển. Với đặc thù của Di sản thiên nhiên thế giới như vịnh Hạ Long, việc phát triển du lịch đêm cần đảm bảo yếu tố bảo tồn, hạn chế tác động môi trường và tránh khai thác quá mức. Những chương trình như “Love in the Bay” nếu được tổ chức bài bản, có thể trở thành điểm nhấn riêng của Hạ Long trong bản đồ du lịch đêm tại Việt Nam.
Xây dựng sản phẩm du lịch đêm phù hợp với từng địa phương
Tại TPHCM, vào ban đêm, du khách có thể trải nghiệm nhiều không gian văn hóa ẩm thực, dịch vụ ăn uống như: Phố Bùi Viện (quận 1), các tuyến phố Vĩnh Khánh (quận 4), phố ẩm thực trước kỳ đài Quang Trung - Hồ Thị Kỷ (quận 10), phố Nguyễn Thiện Thuật (quận 3). Cùng với đó, các hoạt động văn hóa trải nghiệm như "Về Chợ Lớn xem múa lân"; tour "Quận 1 - Sắc màu đêm"; "Trăng chiến khu"... góp phần đa dạng sản phẩm du lịch, tạo nên sắc màu, góc nhìn khác cho du khách khi trải nghiệm, tham quan thành phố.
Với lợi thế về biển, đảo, Phú Quốc (Kiên Giang) đã có một số sản phẩm du lịch gắn mô hình kinh tế đêm, hấp dẫn nhiều đối tượng du khách. Chỉ trong một thời gian ngắn, liên tiếp những show diễn quy mô, công phu và thấm đượm văn hóa được giới thiệu đến du khách, đó là Rối Việt với sân khấu múa rối nước bên biển; Chợ đêm Vui Phết với các tiết mục nghệ thuật đường phố vui nhộn, cùng những nét độc đáo của văn hóa bản địa; show diễn công nghệ đa phương tiện Kiss of The Sea - Nụ hôn của biển cả với những phần trình diễn công nghệ, ánh sáng, nước và lửa...
Để phát huy các sản phẩm du lịch ban đêm, chuyên gia kinh tế, PGS, TS Đinh Trọng Thịnh, nguyên Trưởng Khoa Tài chính Quốc tế (Học viện Tài chính) cho rằng, cần xây dựng những sản phẩm du lịch về đêm phù hợp với từng thành phố. “Chúng ta có thể tận dụng ngay các cơ sở lịch sử văn hóa để phát triển kinh tế ban đêm một cách rất tốt, đồng thời mang tính đặc sắc của từng địa điểm là từng địa phương phát triển kinh tế đêm. Về cơ sở vật chất, trước hết là về quy hoạch vùng hoạt động kinh tế ban đêm có thể tách biệt hoặc ảnh hưởng ít nhất đến các khu dân cư, thì đây là vấn đề cũng phải quy hoạch”, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh nêu ý kiến.
PGS, TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho rằng, bên cạnh việc giúp tăng tiêu dùng, mua sắm, góp phần tăng doanh thu và thuế cho nhà nước, tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người dân, cũng cần phải tính đến mặt trái của du lịch đêm để quản lý tốt hơn. Trước hết, cần quan tâm đến việc bảo đảm an ninh, an toàn và trật tự công cộng, đồng thời giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của cư dân địa phương. Bởi du lịch đêm có thể gây tiếng ồn và ô nhiễm ánh sáng, ảnh hưởng đến môi trường và đời sống của người dân.
“Địa phương cần kiểm soát số lượng du khách, giám sát hoạt động các doanh nghiệp du lịch và đảm bảo tuân thủ các quy định về an toàn và an ninh. Cần đầu tư thích đáng vào cơ sở hạ tầng như chiếu sáng đường phố, các tiện ích công cộng và giao thông công cộng để đảm bảo sự thuận lợi, an toàn cho du khách”, ông Sơn nói.
