Tiền thuê nhà “nuốt” thu nhập
6 tháng đầu năm nay, thị trường cho thuê nhà tại Hà Nội ghi nhận nhiều lần tăng giá ở các phân khúc: từ nhà trọ giá rẻ, chung cư mini đến căn hộ nguyên căn. Theo dữ liệu từ trang Batdongsan.com.vn, hiện giá nhà trọ tại Hà Nội tăng so với thời điểm tháng 3. Nhà trọ giá rẻ tăng trung bình 10%, trong khi chung cư mini tăng từ 10 - 15%.
Tại phường Cầu Giấy, phòng trọ diện tích 20 - 25m2, không kèm tiện nghi tăng từ 2,4 - 3 triệu đồng/tháng lên 2,8 - 3,4 triệu đồng/tháng.
Tại khu Mễ Trì (phường Yên Hòa), các phòng diện tích 18 - 25m2, khép kín, không nội thất cũng tăng từ 2,2 - 2,3 triệu đồng/tháng lên 2,4 - 2,6 triệu đồng/tháng. Ở khu vực Phú Đô (phường Từ Liêm) mức giá thuê tăng từ 2 - 2,7 triệu đồng lên 2,3 - 3 triệu đồng/tháng.
Phân khúc chung cư mini tại Nam Từ Liêm tăng giá rõ rệt. Tại khu Mỹ Đình cũ, căn hộ 25 - 40m2 tăng từ 3,8 - 4,7 triệu đồng lên 4,5 - 5,5 triệu đồng/tháng. Khu Mễ Trì cũ, mức giá thuê tăng từ 4 - 5,4 triệu đồng lên 4,7 - 6 triệu đồng/tháng. Nhiều khu nhà trọ tại khu Dịch Vọng Hậu cũ (diện tích 20m2, khép kín) tăng từ 2,5 - 2,7 triệu đồng lên 2,8 - 3 triệu đồng/tháng. Khu Quan Hoa (phường Nghĩa Đô), phòng diện tích 25 - 30m2 tăng từ 3 - 3,4 triệu đồng lên 3,5 - 4 triệu đồng/tháng. Khu vực Yên Hòa, các phòng trọ diện tích 25 - 30m2 cũng tăng từ 3 - 3,5 triệu đồng lên 3,3 - 4 triệu đồng/tháng. Chung cư mini tại các phường Cầu Giấy, Yên Hòa có mức tăng đáng kể, từ 4,2 - 6 triệu đồng lên 4,7 - 6,5 triệu đồng/tháng. Khu vực Hà Đông (Văn Quán, Mộ Lao cũ) ghi nhận giá thuê tăng từ 3,2 - 4,6 triệu đồng lên 3,6 - 5,2 triệu đồng/tháng.
Theo khảo sát của trang Batdongsan.com.vn, đợt tăng giá này không chỉ diễn ra cục bộ mà lan rộng trên nhiều địa bàn như Hai Bà Trưng, Thanh Xuân, Khương Đình, Định Công, Bạch Mai cho thấy xu hướng tăng giá mang tính toàn diện của thị trường thuê trọ tại Hà Nội.
Anh Nguyễn Tiến Hải (quê Phú Thọ) hiện thuê căn hộ 56m² tại khu vực Hoàng Đạo Thúy với giá 12 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, gần đây anh nhận được thông báo tăng thêm 2 triệu đồng từ chủ nhà. Dù căn hộ đã xuống cấp, thang máy thường xuyên trục trặc, nhưng chủ nhà vẫn viện cớ “giá thị trường tăng” để điều chỉnh. “Vợ chồng tôi thu nhập gần 28 triệu đồng/tháng. Sau khi chi trả tiền thuê nhà, học phí cho hai con và chi phí sinh hoạt cơ bản, chúng tôi gần như không còn khoản tiết kiệm đề phòng khi ốm đau”, anh Hải than thở.
Áp lực chi tiêu buộc gia đình anh Hải phải tính đến phương án chuyển sang căn hộ nhỏ hơn, chấp nhận xa trung tâm để giảm gánh nặng tài chính.
Tương tự, chị Minh Anh (quê Thái Nguyên), nhân viên văn phòng của một hãng xe công nghệ, đang đôn đáo tìm nhà thuê sau khi bị chủ cũ thu hồi căn hộ. Với mức lương 13 triệu đồng/tháng, chị cho biết việc tìm căn nhà có giá thuê dưới 5 triệu đồng đã thành “nhiệm vụ bất khả thi”. “Cùng mức lương này vài năm trước, tôi vẫn đủ xoay xở. Giờ thì sống chật vật vì tiền nhà chiếm gần nửa thu nhập” chị Minh Anh chia sẻ.
Anh Nguyễn Đăng Hải, nhân viên văn phòng môi giới bất động sản cho biết, dù giá thuê liên tục tăng, nhu cầu thuê nhà vẫn rất lớn. “Nhiều người chấp nhận sống trong những căn phòng chật hẹp, thiếu ánh sáng, ẩm thấp… miễn là trả nổi tiền thuê hàng tháng. Không ít khu trọ xuống cấp, hệ thống điện, nước cũ kỹ, không có lối thoát hiểm hay thiết bị phòng cháy chữa cháy, trở thành nỗi lo thường trực của người thuê”, anh Hải cho biết.
Thị trường thuê “nóng” theo giá nhà
Theo TS Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), không chỉ nhu cầu tăng cao mà giá căn hộ liên tục leo thang trong thời gian qua cũng ảnh hưởng đến chiến lược định giá cho thuê của các chủ nhà. “Giá nhà tăng khiến tỷ suất lợi nhuận từ cho thuê giảm xuống mức phổ biến dưới 2%. Để đảm bảo dòng tiền, nhiều chủ nhà phải nâng giá thuê,” ông Đính nhận định.
Bên cạnh đó, sự thay đổi trong tư duy sống của người trẻ ưu tiên tính linh hoạt, thích thuê hơn mua để dễ dàng thay đổi nơi ở theo công việc, phong cách sống cũng góp phần thúc đẩy thị trường căn hộ cho thuê phát triển mạnh mẽ. Tình trạng tăng giá thuê giờ đây không chỉ xảy ra ở các căn hộ cao cấp mà lan rộng sang nhà trọ, chung cư mini. Nhiều lao động trẻ có thu nhập trung bình và thấp gặp khó khăn trong việc duy trì cuộc sống tại thành phố, khi tiền thuê nhà chiếm từ 35 - 50% thu nhập hàng tháng.
Trước thực tế này, các chuyên gia cho rằng, bên cạnh việc tiếp tục thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, Nhà nước cần sớm nghiên cứu xây dựng quỹ nhà cho thuê dài hạn với giá rẻ, ưu tiên cho nhóm lao động trẻ, công chức, trí thức trẻ và người làm việc trong các ngành nghề trọng điểm. Để thu hút các chủ đầu tư tham gia, cần có chính sách ưu đãi về thuế, hỗ trợ tín dụng, giảm chi phí sử dụng đất. Đồng thời, việc đẩy mạnh phát triển hạ tầng giao thông công cộng sẽ giúp người lao động thuận tiện di chuyển từ các khu vực ngoại ô vào trung tâm, giảm áp lực tìm nhà ở khu vực lõi đô thị.
Về phía doanh nghiệp, để thị trường phát triển bền vững, cần tập trung vào các sản phẩm nhà ở có giá hợp lý, đáp ứng nhu cầu thực của đại đa số người dân vốn tập trung chủ yếu ở phân khúc nhà ở bình dân và trung cấp.
Giá thuê tăng cao không chỉ là bài toán sinh kế cá nhân mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của thị trường lao động và kinh tế đô thị. Khi người lao động phải dành phần lớn thu nhập để chi trả tiền nhà, họ gặp khó khăn trong tích lũy, ổn định cuộc sống, thậm chí buộc phải rời bỏ thành phố dẫn đến nguy cơ thiếu hụt nguồn nhân lực ở một số ngành thiết yếu.
Giải quyết bài toán này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên: Nhà nước cần có chính sách điều tiết và hỗ trợ phù hợp; doanh nghiệp cần tham gia phát triển nhà cho thuê giá rẻ; hạ tầng giao thông cần được cải thiện đồng bộ. Chỉ khi có một chính sách nhà ở linh hoạt, gắn với quy hoạch phát triển đô thị hợp lý, mới có thể tạo điều kiện cho người lao động tiếp cận chỗ ở phù hợp, góp phần duy trì sự cân bằng và ổn định trong phát triển kinh tế - xã hội lâu dài.
Châu Anh
