Đưa dịch vụ công đến tận thôn
Trong tiến trình xây dựng chính quyền số, nhiều địa phương ở Lâm Đồng đã chứng minh sự sáng tạo bằng các mô hình cải cách hành chính thiết thực, không chỉ đổi mới trong tổ chức bộ máy mà còn mở ra nền tảng quản trị hiện đại nhờ chuyển đổi số đồng bộ. Từ thành phố đến vùng sâu, vùng xa, chính quyền cơ sở đang cho thấy khi biết lắng nghe và đồng hành cùng người dân sẽ trở thành động lực cho đổi mới.
Tại xã Tà Hine, nơi đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm tỷ lệ cao. Mỗi khi cần giải quyết thủ tục hành chính (TTHC), bà con phải đi hàng chục km lên trụ sở xã, tốn kém thời gian và chi phí. Xuất phát từ thực tế ấy, mô hình “Trung tâm hành chính di động” ra đời, đưa dịch vụ công đến tận thôn.
Mỗi chuyến xe hành chính di động không chỉ tiếp nhận, giải quyết hồ sơ mà còn mang theo nhiều dịch vụ số hiện đại. Cán bộ xã phối hợp cùng bưu điện, điện lực, ngân hàng… hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt, định danh điện tử VNeID, mở tài khoản ngân hàng. Tại nhiều điểm dừng, bà con vừa có thể hoàn tất thủ tục đất đai, hộ tịch, vừa được hỗ trợ vay vốn hoặc đăng ký dịch vụ trực tuyến.
Cho biết, chính quyền xã đã chủ động tìm đến dân, nhất là đồng bào vùng sâu, ông Phan Đình Quý, Phó Chủ tịch UBND xã Tà Hine khẳng định, việc đưa “Trung tâm hành chính di động” về tận thôn giúp bà con không chỉ làm thủ tục mà còn tiếp cận công nghệ số, từng bước hình thành thói quen sử dụng dịch vụ trực tuyến. Chỉ trong thời gian ngắn, mô hình này đã hỗ trợ hàng trăm hồ sơ, giúp người dân tiết kiệm chi phí, tiếp cận dịch vụ công nhanh chóng và minh bạch.
Đặc biệt, xã vùng sâu Tà Năng triển khai thêm mô hình “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào xử lý thủ tục hành chính” nhằm tận dụng AI để vượt qua thách thức thiếu hụt nhân sự và khối lượng công việc lớn, mang lại hiệu quả trong thực hiện dịch vụ công. Thông qua mô hình, các đợt tập huấn, chương trình đào tạo chuyên sâu kỹ năng AI đã nhanh chóng được triển khai, giúp cán bộ làm chủ công cụ AI trong soạn thảo văn bản, tra cứu pháp lý, lập kế hoạch và tự động hóa quy trình.
Theo lãnh đạo UBND xã Tà Năng, đến nay hơn 80% cán bộ tại xã thành thạo ứng dụng AI, từ soạn thảo văn bản hành chính đến hỗ trợ người dân giải quyết thủ tục, qua đó giảm áp lực công việc đồng thời nâng cao chất lượng phục vụ, tạo sự gắn kết giữa chính quyền và nhân dân.
Đáng chú ý, UBND xã Sơn Mỹ triển khai thí điểm mô hình “Thứ 3, thứ 5 không hẹn” trong giải quyết một số TTHC thuộc thẩm quyền. Mô hình được áp dụng vào các ngày thứ 3 và 5 hàng tuần. Trong các ngày này, khi công dân nộp hồ sơ đầy đủ, đúng quy định, hồ sơ được tiếp nhận và giải quyết trong ngày, với tổng thời gian từ tiếp nhận đến trả kết quả tối đa không quá 2 giờ.
Ông Trần Văn Nhật, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Sơn Mỹ cho biết: “Công chức bộ phận “một cửa” sẽ kiểm tra hồ sơ ngay khi tiếp nhận, nếu đầy đủ, đúng theo quy định sẽ chuyển hồ sơ qua bộ phận xử lý ngay. Mặc dù vào những ngày triển khai mô hình, khối lượng công việc tăng nhưng bù lại người dân hài lòng”. Đồng thời cho biết thêm, đến ngày 31/12, xã sẽ tổ chức tổng kết, đánh giá để hoàn thiện và đề xuất triển khai thêm ở một số TTHC khác hoặc triển khai thêm “ngày không hẹn” nhằm mang lại sự tiện lợi rõ rệt cho người dân; thể hiện tinh thần cải cách hành chính quyết liệt, lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo chất lượng phục vụ.
Những điểm sáng lan tỏa từ xã đến phường
Không chỉ riêng các xã, mỗi phường ở Lâm Đồng đều có cách làm phù hợp với địa bàn của mình. Có mặt từ sớm tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Xuân Hương - Đà Lạt, bà Trần Thị Kim Hoàng (phường Xuân Hương - Đà Lạt) dễ dàng truy cập và tra cứu TTHC thông qua mã QR được niêm yết sẵn. Bà cho hay, thông qua mã tra cứu tại bộ phận "một cửa", bà nhanh chóng cập nhật được các thủ tục, giấy tờ cần thiết; sau đó đến quầy làm thủ tục nhanh gọn, thuận lợi hơn so với trước đây phải tự tìm hiểu, tra cứu bảng niêm yết rất nhiều giấy tờ, hạng mục khác nhau, dễ nhầm lẫn.
Đây là kết quả của mô hình “Công khai TTHC số” đang được UBND tỉnh Lâm Đồng triển khai ở tất cả 124 xã, phường, đặc khu trên địa bàn.
Như Phường 1 Bảo Lộc là địa bàn trung tâm, nơi tốc độ đô thị hóa nhanh, nắm bắt nhu cầu được lắng nghe và phục vụ người dân, mô hình “Lắng nghe dân nói” được phường triển khai vào mỗi sáng thứ tư hàng tuần. Điểm đặc biệt của mô hình này là đối thoại trực tiếp, người dân nêu những vướng mắc từ thủ tục giấy tờ, đất đai… và được cán bộ ghi nhận, trả lời ngay hoặc hẹn ngày cụ thể để giải quyết. Trường hợp vượt thẩm quyền, phường chủ động báo cáo tiến độ để người dân theo dõi.
Nhờ đó, người dân của phường hài lòng nhìn nhận, TTHC ngày càng gọn nhẹ, không còn phiền hà. Số liệu cho thấy, trong quý III, Phường 1 Bảo Lộc đã tiếp nhận gần 3.000 hồ sơ, hơn 90% nộp trực tuyến, gần như tuyệt đối đúng hạn. Nhờ đó, phường đã vươn lên dẫn đầu toàn tỉnh trong chỉ số phục vụ người dân và doanh nghiệp, đạt 91,7 điểm.
Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn có các mô hình sáng tạo ở cơ sở như: Xã Tà Năng ứng dụng AI vào xử lý TTHC; xã Nam Đà chứng thực chữ ký lưu động tại nhà cho người cao tuổi, yếu thế; xã Quảng Sơn giải quyết TTHC tại nhà văn hóa thôn vào thứ bảy tuần thứ 2 hàng tháng; phường Phú Thủy hỗ trợ người dân đăng ký hộ kinh doanh, thủ tục trực tuyến thay cho địa phương khác… triển khai các mô hình như: “Hồ sơ giấy một lần”, “Hồ sơ không bản giấy”, “Hồ sơ không hẹn” đồng bộ tại các Trung tâm Phục vụ hành chính công trên địa bàn.
Sở Nội vụ Lâm Đồng cho biết, điểm khác biệt chính là tư duy lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo. Hiện tỉnh Lâm Đồng đứng thứ 11/34 với 83,69 điểm trên Cổng dịch vụ công quốc gia về đánh giá chất lượng phục vụ.
Chính quyền không ngồi chờ mà chủ động đến với dân
Những mô hình phản ánh xu hướng chung của cả tỉnh là chính quyền không ngồi chờ mà chủ động đến với dân, xem sự hài lòng của người dân là thước đo của hành chính phục vụ.
Quá trình chuyển đổi số trong chính quyền địa phương 2 cấp tại Lâm Đồng đang định hình một nền quản trị hiện đại, minh bạch và công khai được thể hiện qua dữ liệu số hóa, thủ tục trực tuyến dễ dàng tra cứu. Hiệu quả và tiết kiệm nhờ bộ máy tinh gọn, giảm tối đa giấy tờ, tăng năng suất xử lý. Quan trọng hơn, chính quyền ngày càng thân thiện, gần gũi khi nhiều mô hình sáng tạo đưa dịch vụ công đến tận cơ sở, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa.
Theo ông Trần Ngọc Xuân, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Lâm Đồng, hầu hết mô hình, sáng kiến được người dân đánh giá cao, giúp họ tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại trong giải quyết TTHC. Qua đó thể hiện sự quan tâm của chính quyền đến đời sống người dân với phương châm “hành chính phục vụ”, góp phần xây dựng nền hành chính hiệu quả, nâng cao sự hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn.
Những cách làm sáng tạo kể trên tại Lâm Đồng đã chứng minh khả năng vượt khó, linh hoạt và sự quyết tâm của tỉnh trong việc xây dựng nền hành chính hiện đại, hiệu quả và thực sự lấy người dân làm trung tâm.
Theo Sở Nội vụ tỉnh Lâm Đồng, thời gian tới, ngoài duy trì các mô hình, sáng kiến hiệu quả trên, địa phương tiếp tục triển khai giải pháp tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong cải cách TTHC; phối hợp tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho các xã, phường, đặc khu theo ngành, lĩnh vực phụ trách; đồng thời có phương án đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị tại Trung tâm Phục vụ hành chính công và kiện toàn bộ máy nhân sự, đảm bảo hệ thống chính quyền vận hành thông suốt, hiệu quả; tiếp tục hoàn thiện hạ tầng số, đẩy mạnh đào tạo cán bộ, mở rộng ứng dụng trí tuệ nhân tạo, đồng thời nhân rộng các mô hình hiệu quả từ cơ sở.
Hoàng Long
