Nhiều xã, phường thiếu nhân lực công nghệ thông tin

Thiếu nhân lực công nghệ thông tin  ảnh hưởng đến chất lượng và tiến độ công việc của địa phương 

Xã Mường Ảng (Điện Biên) có 82 cán bộ, công chức. Riêng lĩnh vực công nghệ thông tin, chuyển đổi số còn thiếu 1 chuyên viên tại Văn phòng HĐND, UBND; 1 chuyên viên tại Phòng Văn hóa - Xã hội. Thiếu cán bộ chuyên trách công nghệ thông tin khiến cho việc triển khai công việc liên quan đến lĩnh vực công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.  

Để khắc phục khó khăn, hạn chế trước mắt, thời gian qua xã Mường Ảng cử cán bộ tham gia đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin; khuyến khích tự nghiên cứu, tự học qua các khóa học trực tuyến. Cụ thể, đã cử 97 lượt cán bộ, công chức tham gia đào tạo, tập huấn về nghiệp vụ xử lý văn bản, ký số điện tử trên Hệ thống quản lý văn bản và điều hành; tập huấn về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; phần mềm theo dõi tiến trình đại hội đảng các cấp trên ứng dụng VNeID. 

Ông Nguyễn Đức Quang, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Ảng cho biết, thời gian tới xã tiếp tục bố trí, kiện toàn, tuyển dụng đội ngũ công chức phụ trách công nghệ thông tin, chuyển đổi số được đào tạo; biệt phái viên chức là giáo viên các trường học có trình độ, kỹ năng tin học thực hiện nhiệm vụ công nghệ thông tin tại xã. Từng bước hình thành đội ngũ cán bộ xã có khả năng làm chủ các ứng dụng mới (AI, dữ liệu số). Động viên, khen thưởng kịp thời với cán bộ xã tích cực học tập, áp dụng công nghệ thông tin hiệu quả. Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh, các sở ngành liên quan mở lớp bồi dưỡng kỹ năng số chuyên sâu, thực hành trực tiếp các nhiệm vụ chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin. Điều động, biệt phái công chức có trình độ chuyên môn về công nghệ thông tin cấp tỉnh về hỗ trợ cấp xã. 

Tại xã Sông Kôn (TP Đà Năng) chỉ có 1 công chức khối Đảng có trình độ đại học công nghệ thông tin. Theo đó, công chức này tạm thời được bố trí kiêm nhiệm, hỗ trợ cho khối UBND xã thực hiện công tác ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của đơn vị. Do bố trí kiêm nhiệm, phải thực hiện đồng thời nhiều nhiệm vụ chuyên môn khác của khối Đảng nên thời gian dành cho công tác công nghệ thông tin còn hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng và tiến độ công việc chung của địa phương. Trong khi đó, khối lượng công việc liên quan đến công nghệ thông tin ngày càng nhiều (quản trị hệ thống, hỗ trợ người dùng, triển khai dịch vụ công trực tuyến, quản lý các phần mềm dùng chung của thành phố...) vượt quá khả năng của một cán bộ kiêm nhiệm, hỗ trợ. UBND xã Sông Kôn đề xuất tuyển dụng mới 2 nhân sự hoặc điều động công chức/viên chức có chuyên môn lĩnh vực công nghệ thông tin và dự kiến bố trí ở khối chính quyền, Trung tâm Phục vụ hành chính công xã. 

Thu hút cán bộ công nghệ thông tin giỏi về làm việc cấp xã 

Phát biểu tại phiên chuyên đề của Chính phủ nhằm đánh giá kết quả 3 tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tiếp tục rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để vận hành mô hình thực sự nền nếp, hiệu quả, phục vụ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết: Sau 3 tháng vận hành, chính quyền địa phương 2 cấp từng bước đã đi vào nền nếp, hoạt động quản lý nhà nước được duy trì ổn định, không để xảy ra gián đoạn trong điều hành, phục vụ nhân dân. Tuy nhiên, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cũng thẳng thắn chỉ ra nhiều khó khăn, bất cập trong quá trình triển khai. Trong đó, đội ngũ cán bộ, công chức ở cấp xã, nhiều nơi chưa đáp ứng yêu cầu mới; tình trạng thừa - thiếu cán bộ vẫn tồn tại, nhất là trong các lĩnh vực chuyên môn sâu như: Công nghệ thông tin, tài chính, đất đai, giáo dục, y tế. Công tác tuyển dụng nhân lực chuyên ngành gặp khó do thiếu nguồn tuyển, hạn chế về hợp đồng. 

Nhân lực công nghệ thông tin tại cấp xã không chỉ đơn thuần là những người vận hành hệ thống, mà còn là nhân tố trực tiếp triển khai các sáng kiến chính quyền điện tử, phát triển đô thị thông minh và thúc đẩy kinh tế số thông qua các ứng dụng, dịch vụ thiết thực phục vụ đời sống dân sinh. Đội ngũ này sẽ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh và bảo đảm sự phát triển bền vững cho địa phương. 

Thực tế cho thấy, việc thu hút nhân tài công nghệ thông tin về cấp xã còn gặp nhiều rào cản. Sự chênh lệch đáng kể về điều kiện làm việc, mức lương và cơ hội phát triển giữa các đô thị lớn và vùng nông thôn luôn là thách thức lớn nhất. Nhiều xã vẫn thiếu vắng những cơ chế, chính sách đặc thù đủ mạnh để chiêu mộ và giữ chân người giỏi. Bên cạnh đó, hạn chế về hạ tầng công nghệ, môi trường làm việc chuyên nghiệp và một văn hóa công nghệ chưa thực sự hình thành cũng là những trở ngại đáng kể. Bà Đào Thị Thu Thủy, Bí thư Đảng ủy xã Lao Chải (Lào Cai) cho biết: "Chúng tôi rất muốn thu hút nhân lực trẻ, giỏi về làm việc nhưng điều kiện của xã còn hạn chế. Mức lương khó cạnh tranh với thành phố, cơ sở vật chất cũng chưa đồng bộ. Quan trọng là nhiều bạn trẻ muốn có môi trường năng động, nhiều dự án lớn để phát triển bản thân, điều này ở xã mình còn khó đáp ứng". 

Để giải bài toán này, việc nắm bắt và đáp ứng các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định của nhân lực công nghệ thông tin là quan trọng. Một môi trường làm việc hấp dẫn cần có cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, bảo đảm tính kết nối và hiệu suất. Quan trọng hơn, đó phải là một văn hóa làm việc khuyến khích sự sáng tạo, học hỏi liên tục và đề cao tinh thần hợp tác. Bên cạnh đó, chế độ đãi ngộ tuy không phải là yếu tố duy nhất nhưng vẫn là điều kiện tiên quyết. Một mức lương cạnh tranh, tương xứng với năng lực và đóng góp là không thể thiếu.  

Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 179/2025, quy định về mức hỗ trợ đối với người làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng trong cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc từ Trung ương đến cấp xã và lực lượng vũ trang (quân đội, công an, cơ yếu). Theo đó, từ ngày 15/8, nhân viên chuyên trách chuyển đổi số, an ninh mạng trong các cơ quan nhà nước được hỗ trợ 5 triệu đồng/tháng. Đây được xem là một trong những giải pháp nhằm thu hút nhân lực công nghệ thông tin cấp xã phục vụ nhu cầu chuyển đổi số ở cơ quan nhà nước. 

          KHÁNH VÂN