Dấu mốc sáp nhập tỉnh, thành từ 1/7 là cơ hội để du lịch bứt phá. Cần “vẽ” lại bản đồ du lịch Việt Nam sau sáp nhập để tạo được tính liên kết, phát huy lợi thế, thu hút khách du lịch nhiều hơn.
Sức mạnh nhân lên sau hợp nhất
Dịp 2/9 đang đến gần, việc xây dựng các tour du lịch bên cạnh tour truyền thống, các công ty du lịch lữ hành đã lên kế hoạch và có những “cung đường” du lịch mới mẻ theo vị trí địa danh của các tỉnh, thành sau sáp nhập. Việc định hình một diện mạo du lịch mới với tính liên kết vùng sâu sắc sẽ giúp du khách hào hứng với những điểm đến mới trong một không gian hành chính được mở rộng.
Việc sắp xếp lại địa giới hành chính mở ra nhiều cơ hội phát triển du lịch khi các tỉnh, thành phố có thêm dư địa về tài nguyên, tạo ra các điểm du lịch mới, kết hợp các yếu tố văn hóa, lịch sử, cảnh quan của các địa phương lại với nhau, thu hút du khách muốn khám phá sự đa dạng.
Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL Nguyễn Văn Hùng cho rằng: “Chúng ta phải làm gì để vẽ lại bản đồ du lịch Việt Nam. Vẽ lại du lịch là phải tạo ra được sự liên kết, thay vì trước đây trong một không gian hẹp, nay lại có không gian mới, sản phẩm phải đặc sắc. Đơn cử khi Gia Lai về với Bình Định, địa danh này không còn chỉ là rừng núi của Tây Nguyên đại ngàn, không chỉ là hồ T'Nưng, mà cần phải nghĩ cả tới vị mặn của Ghềnh Ráng.
Làm gì để vị mặn của gió biển Ghềnh Ráng cùng với gió của hồ T'Nưng liên kết ngay trong nội tỉnh. Hay là một Ninh Bình, chúng ta kết nối từ một Phủ Dầy của Nam Định (cũ) đến Bái Đính của Ninh Bình trong thời điểm hiện nay, phải làm gì để nơi đây trở thành trung tâm vùng của du lịch tâm linh?
Cần có các sáng kiến địa phương về việc đẩy mạnh xúc tiến quảng bá, hình thành được các sản phẩm mới mang tính đặc trưng và tính liên kết của vùng, thống nhất. Điều này sẽ giúp điểm đến tưởng chừng như riêng lẻ trở thành một mạch dẫn, mạch ngầm trong liên kết và phát triển của du lịch”.
Đánh giá nguồn lực du lịch của tỉnh Ninh Bình mới sẽ vô cùng to lớn, đặc biệt với sản phẩm du lịch văn hóa, tâm linh, ông Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam phân tích, sẽ có các tuyến du lịch phong phú hơn và kết nối từ các ngôi chùa lớn như Bái Đính (Ninh Bình), Tam Chúc (Hà Nam) kết nối với quần thể di tích - thắng cảnh Hương Sơn (Hà Nội) chắc chắn đưa Ninh Bình mới trở thành “tọa độ Phật giáo” mới.
Lý tưởng cho phát triển các loại hình du lịch đặc thù
Sau hợp nhất, tỉnh Ninh Bình mới sẽ nằm ở vị trí chiến lược phía nam Hà Nội, kết nối các trục giao thông lớn của cả đường bộ, đường sắt. Tính chung cả 3 địa phương (Nam Định, Hà Nam, Ninh Bình) hiện có khoảng 1.500 cơ sở lưu trú với 20.000 phòng nghỉ, nếu biết cách tiếp cận và xây dựng các sản phẩm du lịch phù hợp, du lịch Ninh Bình mới sẽ có sức cạnh tranh lớn.
Theo ông Bùi Văn Mạnh, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình, mục tiêu lớn của liên kết vùng là hình thành một không gian mới, nơi các tuyến giao thông không đơn thuần là con đường, mà chính là sản phẩm du lịch, là cảnh quan kiến trúc, là văn hóa và di sản sống động. Từ đó, ông Mạnh đề xuất từ nay sau sáp nhập, phát triển sản phẩm theo trục chủ đề như: “Con đường di sản: Hương Sơn - Tam Chúc - Tràng An”, “Hành trình tâm linh”, “Du lịch nông nghiệp xanh”; nghiên cứu xây dựng hồ sơ đề cử cụm di sản Vân Long - Kim Bảng - Tam Chúc - chùa Hương là di sản thiên nhiên thế giới…
Bên cạnh việc cập nhật thông tin địa danh, các chương trình du lịch cần được tổ chức theo hướng mở rộng không gian trải nghiệm và tăng tính kết nối vùng. Thí dụ, sau khi Hải Dương và Hải Phòng sáp nhập, du khách có thể trải nghiệm tour liên hoàn tắm biển Đồ Sơn, khám phá vịnh Lan Hạ - Cát Bà rồi ngược về thăm Côn Sơn - Kiếp Bạc, đền Chu Văn An… Sự đa dạng sinh thái - văn hóa - lịch sử sẽ là thế mạnh mới nếu được quy hoạch hợp lý. Cách làm này không chỉ tạo trải nghiệm phong phú mà còn giúp tăng thời gian lưu trú, gia tăng mức chi tiêu và nâng cao giá trị kinh tế du lịch.
Theo ông Phạm Anh Vũ, Phó Tổng giám đốc Công ty Du lịch Việt, điểm thay đổi cốt lõi sau sáp nhập đối với các doanh nghiệp lữ hành là ở tư duy thiết kế sản phẩm như chuyển từ “tour theo địa giới hành chính” sang “tour theo không gian du lịch và chủ đề trải nghiệm”. Chẳng hạn như tour “Côn Sơn - Kiếp Bạc - vịnh Lan Hạ - Cát Bà” kết hợp du lịch tâm linh, lịch sử và nghỉ dưỡng biển đảo cao cấp; hay hành trình “Đà Lạt - Mũi Né - Tà Đùng” tạo thành tam giác vàng “Cao nguyên - biển - hồ trên núi” trong một tuyến tour liền mạch. Điều này cho thấy việc sáp nhập tỉnh, thành đem lại nhiều cơ hội cho du lịch cất cánh, giúp việc xây dựng tour thuận tiện hơn.
Không chỉ tour liên tỉnh, những vùng đất mới sáp nhập cũng trở thành điểm đến lý tưởng cho việc phát triển các loại hình du lịch đặc thù. Ông Lê Lưu Dũng, Giám đốc công ty du lịch Jungle Boss cho biết, đã sớm nhìn thấy tiềm năng của Khe Sanh - Hướng Hóa (Quảng Trị). Khu vực này rất phù hợp với loại hình du lịch sinh thái, trải nghiệm, tương đồng với các sản phẩm đơn vị đang khai thác tại Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng.
Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Hà Nội nhấn mạnh, các công ty lữ hành cần nắm bắt kịp thời sự thay đổi địa giới hành chính để điều chỉnh tour tuyến, sản phẩm nhất là đối với du khách quốc tế vốn không am hiểu tường tận các tỉnh, thành Việt Nam. Các địa phương có tiềm năng lớn cần đánh giá toàn diện tài nguyên du lịch sau sáp nhập để phát hiện và xây dựng các tuyến, cụm du lịch mới có tính liên kết nội vùng.
Bảo tồn bản sắc trong không gian du lịch mở rộng
Một trong những thách thức của quá trình sáp nhập là nguy cơ làm mờ bản sắc địa phương. Đây là yếu tố cốt lõi tạo nên sự hấp dẫn riêng biệt của từng điểm đến. Hà Giang đã trở thành thương hiệu mạnh trong bản đồ du lịch quốc tế nhờ cao nguyên đá Đồng Văn, cột cờ Lũng Cú, cánh đồng hoa tam giác mạch, chợ tình Khâu Vai, văn hóa các dân tộc H’Mông, Dao, Lô Lô…
Nếu không thận trọng, quá trình thay đổi tên gọi có thể dẫn đến việc biến mất thương hiệu đã được công nhận rộng rãi. Theo các chuyên gia, tên gọi “Hà Giang” không còn tồn tại trong hành chính sau sáp nhập nhưng tên địa danh này cần được giữ lại trong các sản phẩm du lịch nhằm bảo đảm tính kế thừa và sự liên tưởng liên tục cho du khách về dấu ấn cao nguyên đá, lễ hội truyền thống các dân tộc và địa hình núi non kỳ vĩ…
Tại các tỉnh miền núi, duyên hải, bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số như Mạ, Chăm, Nùng, Pà Thẻn… cần được bảo tồn và phát huy trong không gian liên tỉnh. Đây là tài nguyên đặc biệt có sức hút mạnh mẽ với khách quốc tế và nhóm du khách yêu thích trải nghiệm văn hóa bản địa. Sáp nhập không chỉ là sự cộng gộp về địa lý mà còn là sự giao thoa giữa các nền văn hóa, các giá trị lịch sử và phong tục tập quán khác nhau. Sau sáp nhập, những giá trị này rất cần được tôn trọng, bảo tồn và phát huy trong một quy hoạch không gian rộng lớn hơn. Do đó, bảo tồn và phát huy bản sắc riêng từng địa phương là yếu tố giữ chân du khách đồng thời tạo ra sự khác biệt trong chuỗi sản phẩm của tỉnh mới.
Ông Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho rằng, không gian du lịch mới cần được quy hoạch trên nguyên tắc tôn trọng bản sắc văn hóa. Việc phát hành bản đồ du lịch mới, tổ chức các sự kiện giới thiệu tuyến tour đặc sắc, tham gia hội chợ du lịch quốc tế với bộ nhận diện thương hiệu tỉnh mới sẽ là các bước đi cần thiết trong giai đoạn chuyển tiếp…
Có thể thấy việc sáp nhập mở ra cơ hội thiết kế tour liên vùng đa dạng. Để tận dụng lợi thế, ông Phạm Duy Nghĩa, Giám đốc Công ty du lịch Bàn chân Việt (VietFoot Travel) cho rằng, các địa phương sau khi ổn định bộ máy, cần xây dựng chính sách riêng cho du lịch trong bối cảnh mới, thiết kế tour, tuyến phù hợp và truyền thông bài bản trên nền tảng số. Tương tự, ông Nguyễn Tiến Đạt, Giám đốc điều hành AZA Travel chia sẻ: “Việc hợp nhất địa phương giúp kết nối sản phẩm trở nên mạch lạc hơn, rút ngắn thời gian di chuyển và tăng trải nghiệm liên vùng”.
Thành Công
