Sáp nhập - “cú hích” giúp du lịch thoát chiếc áo chật
Theo các chuyên gia, tư duy “đi tỉnh” xưa nay vốn gắn với những tour 2 ngày 1 đêm vội vàng, quanh quẩn một địa phương sẽ phải nhường chỗ cho tư duy “du lịch vùng”. Đó là lúc mà điểm đến không còn là những chấm nhỏ cô lập trên bản đồ mà trở thành mạng lưới mở rộng, nơi biển nối núi, nơi văn hóa kết hợp cảnh quan, nơi lịch sử hòa quyện hiện đại.
Nhìn nhận sáp nhập tỉnh, thành chính là cú hích giúp du lịch thoát khỏi “chiếc áo chật”, theo ông Trương Quốc Hùng, Chủ tịch Câu lạc bộ lữ hành UNESCO Hà Nội: “Địa phương mở rộng, tài nguyên và di sản thêm phong phú, tạo điều kiện cho những hành trình liên tuyến, liên vùng được thiết kế trọn vẹn và sâu sắc hơn. Không còn rào cản địa lý, du lịch sẽ được quản lý thông suốt và vận hành hiệu quả hơn, có thể bật lên mạnh mẽ”.
Ông Vũ Quốc Trí, Tổng thư ký Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho rằng: “Mỗi thay đổi đều kéo theo thách thức nhưng với du lịch, nơi cảm xúc và trải nghiệm vượt lên trên ranh giới hành chính thì không dễ bị xáo trộn. Tên địa phương có thể đổi nhưng điểm đến vẫn còn đó. Trên bản đồ du lịch, đôi khi tên gọi không quan trọng bằng cảm nhận của du khách. Một vùng đất đẹp, dù thuộc tỉnh nào, vẫn có thể níu chân du khách”.
Đơn cử, với việc hợp nhất các địa phương miền Trung - Tây Nguyên như Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai hay Đắk Lắk, một không gian du lịch mới đang được hình thành rộng lớn hơn về địa lý, phong phú hơn về tài nguyên và mạnh mẽ hơn về khả năng liên kết vùng. Đây là cơ hội để các tỉnh phối hợp xây dựng sản phẩm đặc thù, phát huy lợi thế lẫn nhau và nâng tầm thương hiệu điểm đến chung.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang cho rằng: “Sau khi hợp nhất, tỉnh sở hữu lợi thế khác biệt để phát triển du lịch bền vững, khi vừa có Lý Sơn - viên ngọc biển đảo, vừa có Măng Đen - cao nguyên xanh mát ví như Đà Lạt thứ hai. Quảng Ngãi đang hướng đến phát triển song hành giữa biển và rừng, với Lý Sơn trở thành trung tâm du lịch biển đảo quốc gia và Măng Đen là điểm nghỉ dưỡng sinh thái cao cấp”.
Tương tự, Đà Nẵng sau sáp nhập trở thành thành phố trực thuộc trung ương có diện tích lớn nhất cả nước, dân số hơn 3 triệu người. Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Lương Nguyễn Minh Triết nhấn mạnh: “Không gian mở rộng đồng nghĩa với việc định vị lại điểm đến, gắn với bộ nhận diện thương hiệu mới, triển khai hiệu quả các sản phẩm du lịch xanh, y tế, cộng đồng”.
Đáng chú ý, các liên kết không chỉ nội tỉnh mà còn vươn xa theo trục đông - tây, bắc - nam. Sự hợp nhất giữa Đắk Lắk và Phú Yên tạo nên một tỉnh vừa có rừng vừa có biển, nền tảng lý tưởng cho các tour trải nghiệm đa hệ sinh thái: Từ sinh thái rừng, biển đến du lịch bản địa, nông nghiệp và văn hóa.
Hình thành các “siêu tour” liên tỉnh - liên vùng
Việc sắp xếp, sáp nhập các tỉnh, thành phố không chỉ xóa bỏ rào cản về tổ chức mà còn phá vỡ những giới hạn cố hữu trong việc thiết kế sản phẩm du lịch. Một trong những điểm sáng rõ rệt là sự hình thành các “siêu tour” liên tỉnh - liên vùng, với thời lượng dài hơn, trải nghiệm sâu hơn và giá trị kinh tế cao hơn.
Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó chủ tịch Hiệp hội Du lịch Hà Nội ví von: “Trước kia, mỗi tỉnh như một ngôi nhà có hàng rào riêng. Giờ đây, khi hàng rào mở ra, chúng ta có thể dọn một bàn tiệc lớn, mời du khách đi từ miền núi đến miền biển mà không bị vướng vào những khúc mắc quản lý”.
Chẳng hạn, Hải Dương và Hải Phòng hợp nhất, tour “Côn Sơn - Kiếp Bạc - Cát Bà” sẽ không còn phải xin phép qua hai địa phương, không phải “chia đêm lưu trú” để không bị hiểu nhầm là giành khách. Hay Lâm Đồng - Bình Thuận - Đắk Nông được quy hoạch lại, một tour “Đà Lạt mộng mơ - Mũi Né biển xanh - Tà Đùng đại ngàn” có thể kéo dài 5 - 6 ngày, đưa du khách đi từ mù sương xuống nắng gió, rồi vào rừng già trong một hành trình hợp lý và trọn vẹn.
Còn ở góc độ doanh nghiệp, theo bà Nhữ Thị Ngần, Tổng giám đốc Hanoi Tourism JSC: “Không thể đơn giản nghĩ rằng thay đổi tỉnh, thành thì đổi tên bản đồ là xong, cần làm nổi bật được điểm đặc sắc riêng giữa một không gian mở rộng nhưng dễ trùng lặp”.
Nhận thức rõ điều đó, các địa phương như: Quảng Ngãi, Đà Nẵng, Gia Lai… chủ động tổ chức hội thảo, liên kết doanh nghiệp, xây dựng cụm sản phẩm theo hướng xanh, trải nghiệm, bền vững. Ông Phan Xuân Thanh, Phó chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng cho rằng: “Việc ghép nối địa giới phải đi kèm với phát triển sáng tạo, kế thừa di sản, nếu không sẽ chỉ là sự chắp vá thiếu chiều sâu”.
Lâm Đồng - Gia Lai (mới) trở thành siêu tour hấp dẫn.
Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh, muốn liên kết bền vững thì hạ tầng phải đồng bộ. Gia Lai kiên định theo đuổi 3 khâu đột phá chiến lược: Hạ tầng giao thông (cao tốc Quy Nhơn - Pleiku, Quốc lộ 19, Quốc lộ 25…), hạ tầng thủy lợi và hạ tầng số. “Giao thông là sợi dây xuyên suốt kết nối mọi sản phẩm du lịch. Chỉ khi vận chuyển thuận lợi, du khách mới trải nghiệm trọn vẹn được cả rừng, biển, bản làng và văn hóa địa phương”, ông Tuấn nhấn mạnh.
Tại Quảng Ngãi, việc tăng cường các tuyến xe khách liên tỉnh và hoàn thiện thủ tục nhanh gọn cho doanh nghiệp vận tải tạo nên “làn gió mới” cho du lịch liên kết. Cùng lúc, Đà Nẵng tiếp tục phát huy vai trò đầu mối nhờ hệ thống cảng biển, sân bay, cao tốc, kết nối chặt chẽ với Đà Nẵng, Huế, Gia Lai hình thành chuỗi điểm đến liên hoàn.
Như vậy, việc sáp nhập tỉnh, thành đã mở ra những hướng du lịch đa dạng, liên kết không chỉ nằm ở hạ tầng và địa lý. Liên kết còn là sự cộng hưởng trong tư duy chiến lược, truyền thông và sản phẩm. Ông Hồ Việt, Giám đốc Công ty Du lịch BaZaNa (Quảng Ngãi) cho biết: “Muốn giữ chân du khách, cần làm rõ lợi thế từng địa phương. Chúng tôi liên kết tour theo chiều sâu, từ làng nghề đến biển đảo, từ di tích đến đời sống thường nhật, để mỗi điểm đến đều có câu chuyện riêng”.
Với Quảng Ngãi, trọng tâm sẽ là phát triển du lịch cộng đồng tại các làng dân tộc thiểu số, kết hợp giáo dục và trải nghiệm bản địa. Với Đà Nẵng, đó là du lịch biển, sự kiện, Net Zero. Với Gia Lai, là nơi “rừng và biển gặp nhau”, với bộ nhận diện mới, định vị hình ảnh cảm xúc trên các nền tảng số.
Không còn “mạnh ai nấy làm”, mà là bài toán hợp lực giữa các vùng
Cũng sau sáp nhập, tỉnh Khánh Hòa không chỉ mở rộng về địa giới hành chính mà còn xác lập rõ nét vai trò đầu tàu khu vực Nam Trung bộ trong phát triển kinh tế biển, đặc biệt là ngành công nghiệp không khói. Khánh Hòa đang trở thành tâm điểm được cộng đồng doanh nghiệp và chuyên gia du lịch kỳ vọng sẽ là “điểm tựa mới” cho bức tranh du lịch Việt Nam trong giai đoạn 2025 - 2030.
Theo Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nghiêm Xuân Thành, địa phương xác định rõ du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn, giữ vai trò động lực thúc đẩy các trụ cột kinh tế khác cùng phát triển. Khánh Hòa hiện sở hữu nhiều điều kiện thuận lợi mà hiếm địa phương nào sánh kịp, cũng là nơi duy nhất có cảng biển nước sâu Vân Phong giúp tỉnh có thêm lợi thế đột phá về hạ tầng giao thông - logistics - du lịch tàu biển.
Các vùng du lịch trọng điểm được tỉnh định vị rõ ràng theo đặc trưng từng khu vực: Nha Trang và Vĩnh Hy tập trung vào biển đảo và di tích lịch sử quốc gia; bắc vịnh Vân Phong hướng đến trở thành đô thị du lịch biển đẳng cấp quốc tế; bắc bán đảo Cam Ranh và Ninh Chữ được quy hoạch thành các khu du lịch quốc gia.
Sự phát triển du lịch hiện đại không còn theo lối “mạnh ai nấy làm” mà là bài toán hợp lực giữa các vùng, để cùng khai thác tối ưu tài nguyên, đa dạng sản phẩm và định vị thương hiệu chung trên thị trường quốc tế. “Cần xác lập tầm nhìn phát triển mới cho Đà Nẵng và các tỉnh liên kết, hướng tới hình ảnh “siêu đô thị du lịch di sản, sự kiện, đổi mới sáng tạo” gắn với kinh tế đêm,
kinh tế biển và du lịch xanh. Đây sẽ là động lực để miền Trung - Tây Nguyên vươn lên thành cực tăng trưởng mới của du lịch Việt Nam”, PGS, TS Phạm Trung Lương, nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu du lịch, Thành viên Tổ chuyên gia Tư vấn Quy hoạch Quốc gia nêu ví dụ.
Cùng với đó, những trục tour đông - tây xuyên tỉnh sau sáp nhập sẽ tạo nhiều sức bật mới như Lâm Đồng - Gia Lai (gồm Lâm Đồng, Đắk Nông, Bình Thuận, Gia Lai, Bình Định cũ) tour du lịch cung đường tây bắc (Thái Nguyên mới - Lào Cai mới), hay tour “vành đai miền Tây” do TPHCM điều phối cũng sẽ trở thành những hành lang trải nghiệm mới…
Minh Ngọc
