Thời điểm này, học sinh sinh viên (HSSV) các trường cao đẳng, đại học đã tốt nghiệp và bắt đầu tìm kiếm việc làm, điều này tạo ra cơ hội tuyển dụng dồi dào nguồn nhân lực trẻ, chất lượng cao cho các doanh nghiệp, nhưng cũng đồng thời tăng áp lực cạnh tranh trên thị trường lao động, đặc biệt với nhóm lao động trẻ.
Nói về vấn đề này, ông Vũ Quang Thành, Phó Giám đốc Trung tâm DVVL Hà Nội nêu, có nhiều rào cản khiến lao động trẻ có thể gặp khó khăn khi tìm việc, đơn cử như thiếu kinh nghiệm. Một nguyên nhân nữa là thị trường lao động tại đô thị lớn như Hà Nội tập trung đông lao động trẻ từ nhiều địa phương, trong khi số lượng cơ hội việc làm chất lượng cao có hạn, dẫn đến sự cạnh tranh việc làm cao. Nguyên nhân thứ ba là nhiều bạn trẻ thiếu định hướng nghề nghiệp rõ ràng, chọn ngành học hoặc công việc theo xu hướng mà chưa cân nhắc đến khả năng cá nhân và nhu cầu xã hội, vì vậy dễ gặp trở ngại trong quá trình tìm việc.
Theo số liệu thu thập của Trung tâm DVVL Hà Nội, có 88,25% ứng viên tìm việc nằm trong độ tuổi từ 25 tuổi trở lên. Cùng với yêu cầu về kinh nghiệm, hiện các doanh nghiệp cũng yêu cầu cao về bằng cấp và chứng chỉ, điều này cũng là một rào cản cho lao động trẻ mới ra trường hoặc không có điều kiện học hành. Số liệu cho thấy, trên 60% nhu cầu tuyển dụng trong tháng 8 tại Hà Nội yêu cầu NLĐ có trình độ từ cao đẳng trở lên. Ngoài ra, một số ngành nghề yêu cầu các kỹ năng đặc biệt mà lao động trẻ có thể chưa có như kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng quản lý… Đây là những kỹ năng quan trọng cần đúc kết qua quá trình làm việc kéo dài.
Trần Mỹ Hạnh (SN 2002, phường Cầu Giấy, Hà Nội) tham dự phiên giao dịch việc làm do Trung tâm DVVL Hà Nội tổ chức cho biết, em vừa tốt nghiệp ngành Thiết kế đồ họa một trường cao đẳng, sau vòng phỏng vấn trực tiếp với nhà tuyển dụng, Hạnh được một doanh nghiệp tuyển dụng với mức lương khởi điểm 9 triệu đồng/tháng.
“Em đi làm từ năm thứ 2, có kinh nghiệm và hiện vẫn cộng tác với các đơn vị theo hình thức gói công việc. Khi đi ứng tuyển, em mang theo file sản phẩm cho nhà tuyển dụng xem. Thật may mắn khi các sản phẩm của em đang thiết kế trùng với nhu cầu của nhà tuyển dụng nên em được tuyển dụng ngay”, Hạnh chia sẻ may mắn về cơ hội việc làm vừa trúng tuyển.
Chưa may mắn như Hạnh, em Đỗ Phương Thanh (SN 2003, phường Yên Nghĩa, Hà Nội) tốt nghiệp Đại học Phenikaa với tấm bằng loại giỏi, tuy chưa tìm được việc nhưng em vẫn tự tin sẽ sớm xin được việc làm ổn định. “Em miệt mài gửi hồ sơ đi nhiều nơi trong mấy tháng qua mà em vẫn chưa tìm được việt làm. Các nhà tuyển dụng từng gọi phỏng vấn đều có chung nhận định là em đang “thiếu kinh nghiệm thực tế”. Qua đó, em rút ra một điều là những kiến thức được học trong nhà trường chỉ là một phần. Quan trọng hơn, thị trường lao động đòi hỏi ứng viên phải tốt cả về thực hành và đáp ứng được ngay đòi hỏi của công việc”, Thanh đúc rút.
Để tháo gỡ những rào cản tìm việc cho lao động trẻ, nhiều chuyên gia cho rằng, cần có những giải pháp đồng bộ. Ngoài việc nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho NLĐ của các cơ sở đào tạo thì sự chủ động nâng cao trình độ, kỹ năng của bản thân NLĐ là rất cần thiết. Việc nâng cao năng lực ngoại ngữ, kỹ năng số, tư duy sáng tạo và kỹ năng mềm cũng rất cần thiết. Chẳng hạn như kỹ năng kỹ thuật và công nghệ cần phải chú trọng, bởi công nghệ đang thay đổi nhanh chóng, việc nắm vững kỹ năng kỹ thuật và công nghệ mới sẽ giúp các bạn trẻ dễ có vị trí việc làm cho thu nhập ổn định. Điều này bao gồm sử dụng các công cụ và phần mềm mới, kiến thức về trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn.
Ngoài ra, theo ông Vũ Quang Thành, lao động trẻ nên tận dụng cơ hội tham gia thực tập, làm thêm, các dự án cộng đồng hoặc nghiên cứu khoa học để rèn luyện và bổ sung kinh nghiệm. Trong bối cảnh thị trường lao động thay đổi nhanh, các bạn trẻ cũng cần linh hoạt trong lựa chọn công việc khởi đầu, coi đó là nền tảng tích lũy, đồng thời thường xuyên cập nhật thông tin, nắm bắt xu hướng ngành nghề mới để có định hướng phù hợp, vững vàng hơn cho sự nghiệp lâu dài.
Hoàng Long
