Cán bộ “bám việc, bám dân”
Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Sin Suối Hồ vào một ngày cuối tháng 9, đôi bạn trẻ người Dao vượt hơn 20km đường rừng đến làm thủ tục đăng ký kết hôn. Sau phút rụt rè, e ngại khi lần đầu đến đây, họ cởi mở hơn khi được cán bộ tiếp nhận hồ sơ tận tình hướng dẫn. Chỉ sau hơn 1 tiếng hoàn tất các thủ tục, đôi bạn trẻ đã nở nụ cười khi cầm trên tay tờ giấy chứng nhận kết hôn và chính thức trở thành vợ chồng.
Sin Suối Hồ là xã mới được sáp nhập từ 3 xã Sin Suối Hồ, Nậm Xe và Thèn Sin, thuộc huyện Phong Thổ cũ của tỉnh Lai Châu với dân số hơn 16.000 người. Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Sin Suối Hồ từ khi được thành lập (1/7/2025) luôn tấp nập người đến làm thủ tục hành chính (TTHC).
Ông Nguyễn Minh Chiều, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Sin Suối Hồ cho biết, địa bàn xã rộng, các bản xa trung tâm nên việc đi lại của bà con gặp nhiều khó khăn, nhất là vào mùa mưa. Đặc biệt, một bộ phận nhân dân trình độ dân trí thấp, nhận thức còn hạn chế nên tỷ lệ nộp hồ sơ trực tuyến còn thấp.
"Để thực hiện tốt được việc này, thời gian tới chúng tôi sẽ thành lập các tổ hỗ trợ nộp hồ sơ trực tuyến ở các điểm bản, trường học. Trưởng bản nào đáp ứng được yêu cầu về công nghệ thông tin thì chúng tôi tổ chức tập huấn, hỗ trợ và cung cấp thiết bị để họ hỗ trợ người dân nộp hồ sơ trực tuyến. Việc này sẽ thuận lợi rất nhiều cho người dân trong quá trình thực hiện và đáp ứng được yêu cầu chính quyền gần dân và tất cả quyền lợi cho người dân", ông Chiều nói.
Theo Chủ tịch UBND xã Sin Suối Hồ Nguyễn Mạnh Cường, địa phương có 35 bản, chủ yếu là đồng bào Thái, Mông, Dao và phần lớn nằm cách trung tâm xã từ 10 - 40km, nhiều bản đường đi hiểm trở. Cơ sở vật chất, nơi làm việc của xã hiện tại vốn là trụ sở của xã Thèn Sin cũ, chỉ đáp ứng chỗ làm việc cho hơn 20 cán bộ trước đây, nay phải “cõng” tới 70 người. Khó khăn về cơ sở vật chất đã và đang được khắc phục để tạm thời ổn định.
“Trăn trở lớn nhất của xã vẫn là chất lượng cán bộ. Cán bộ của xã hiện tại cơ bản là từ xã cũ, mô hình mới nhưng tư duy và phong cách làm việc vẫn theo cách cũ, chưa bắt kịp với yêu cầu mới. Trong khi đó, khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, công việc được phân cấp nhiều, mới, nên khi tiếp cận nhiệm vụ còn bỡ ngỡ, quá trình giải quyết công việc còn nhiều lúng túng. Tuy nhiên, sau 3 tháng hoạt động, dù còn không ít khó khăn, thiếu thốn, nhưng với quyết tâm của những cán bộ "bám việc, bám dân" và sự kiên trì của người dân nên mọi thứ đã dần đi vào ổn định”, ông Cường cho biết.
Đồng hành cùng cơ sở, hỗ trợ người dân kịp thời
Có thể thấy, cùng với cả nước, việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp tại tỉnh Lai Châu là dấu mốc chính trị - hành chính đặc biệt quan trọng, không chỉ tác động sâu rộng đến bộ máy Nhà nước mà còn trực tiếp liên quan đến đời sống nhân dân và định hướng phát triển lâu dài của tỉnh.
Ngay sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1670/NQ-UBTVQH15 ngày 16/6/2025 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp xã, tỉnh Lai Châu đã quán triệt tinh thần chỉ đạo với quyết tâm cao nhất. Ban Thường vụ Đảng ủy UBND tỉnh, UBND tỉnh sớm ban hành kế hoạch, văn bản cụ thể để triển khai đến từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Công tác tuyên truyền, vận động được tiến hành sâu rộng, bảo đảm cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu rõ ý nghĩa, lợi ích, trách nhiệm và nghĩa vụ trong tiến trình sắp xếp.
Với cách làm bài bản, đồng bộ và minh bạch, Lai Châu đã nhận được sự ủng hộ lớn của nhân dân. Tỷ lệ đồng thuận đạt trên 97% trong các cuộc lấy ý kiến cử tri tại 104 ĐVHC cấp xã. Đây chính là minh chứng rõ nét cho tinh thần đoàn kết, sự đồng lòng, đồng thuận xã hội - yếu tố quyết định để bộ máy mới vận hành thông suốt, không gián đoạn.
Một trong những nhiệm vụ then chốt là sắp xếp, bố trí nhân sự, tỉnh đã thực hiện tốt nguyên tắc phân công cán bộ huyện về xã, cán bộ tỉnh về cơ sở, lấy cán bộ xã làm hạt nhân đoàn kết. Theo đó, tỉnh đã điều động, bố trí hơn 10.719 cán bộ, công chức, viên chức về nhận công tác tại 38 xã, phường. Đến nay, các xã, phường mới cơ bản có đội ngũ cán bộ chuyên môn, nghiệp vụ được đào tạo bài bản, có kinh nghiệm công tác từ cấp huyện, cấp tỉnh, tạo nòng cốt vững chắc cho mô hình chính quyền mới.
Song song với công tác nhân sự, Lai Châu đặc biệt chú trọng sắp xếp trụ sở làm việc, cơ sở vật chất và phương tiện kỹ thuật. Toàn tỉnh đã rà soát gần 2.000 cơ sở nhà đất, điều hòa phù hợp 82 trụ sở giữa các đơn vị; phân bổ hợp lý, tiết kiệm, tránh lãng phí. Các trang thiết bị, máy móc được bàn giao theo nguyên tắc “nhiệm vụ đi đến đâu, tài sản đi đến đó”, hạn chế tối đa việc mua sắm mới.
Đến nay, Trung tâm Phục vụ hành chính công tại các xã đã đi vào hoạt động ổn định. Mọi TTHC được giải quyết công khai, minh bạch, tích hợp trên dịch vụ công trực tuyến, gắn với chuyển đổi số. Đặc biệt, thời gian qua, tỉnh đã thành lập các đoàn kiểm tra trực tiếp làm việc tại cơ sở, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn; lập nhóm hỗ trợ trực tuyến để xử lý nhanh vướng mắc từ cơ sở, thể hiện tinh thần “đồng hành cùng cơ sở, hỗ trợ kịp thời”.
Bà Đào Thị Lan Anh, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Lai Châu cho biết, trước đó, tỉnh đã thực hiện sáp nhập từ 106 xã, phường xuống còn 38 xã, phường (2 phường, 36 xã) tạo nền tảng cho việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Công tác cán bộ được chỉ đạo từ đầu, với định hướng chuyển nguyên trạng cán bộ cấp huyện xuống cấp xã, không xáo trộn giữa các xã. Trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tỉnh đã tập trung kiện toàn các chức danh lãnh đạo quản lý và chạy thử các dịch vụ hành chính công, đảm bảo liên thông và phục vụ tốt người dân.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại Lai Châu vẫn còn một số hạn chế như: Nhiều xã, phường chưa có trụ sở đạt chuẩn; hạ tầng mạng, thiết bị kỹ thuật chưa đồng bộ; một số nơi còn thiếu cán bộ trong lĩnh vực tài chính, công nghệ thông tin; điều kiện ăn ở, sinh hoạt của công chức cơ sở còn khó khăn... Những vấn đề này đang tỉnh đang tập trung tháo gỡ, bảo đảm sự phát triển đồng bộ, bền vững.
“Cơ sở vật chất vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là khi số lượng cán bộ tăng lên đáng kể. Trước đây, trụ sở của các xã xây dựng chỉ đáp ứng cho hơn 20 cán bộ thì bây giờ số cán bộ của các xã lên đến 30 - 40 người, thậm chí có phường lên đến gần 100 người. Tỉnh đã đầu tư kinh phí để cải thiện cơ sở vật chất và ưu tiên nguồn nhân lực cho các Trung tâm Phục vụ hành chính công. Bên cạnh đó, địa hình miền núi và khoảng cách xa giữa các xã cũ và mới cũng gây khó khăn cho đội ngũ cán bộ và người dân. Tuy nhiên, các dịch vụ hành chính công, y tế và giáo dục vẫn được duy trì đầy đủ tại các xã, phường, người dân ở đâu thì sẽ có dịch vụ ở đó”, bà Lan Anh cho biết.
“Hiện tỉnh đối mặt với tình trạng thiếu cán bộ trong một số lĩnh vực như đất đai, tài chính và công nghệ thông tin. Sở Nội vụ đang tham mưu cho UBND tỉnh để thành lập các tổ công tác, phân công công chức giúp đỡ các xã theo nhu cầu cụ thể. Công tác tập huấn cho cán bộ cũng được thực hiện thường xuyên, đặc biệt trong lĩnh vực hành chính công. Bên cạnh đó, tỉnh đã công khai và giảm 30% TTHC mỗi năm, đồng thời ứng dụng công nghệ thông tin để người dân có thể thực hiện thủ tục từ xa. Về hạ tầng công nghệ thông tin, tỉnh yêu cầu Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với các nhà mạng cải thiện chất lượng sóng, phục vụ tốt hơn cho người dân”, bà Lan Anh thông tin.
Theo bà Lan Anh, xác định việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, thời gian tới, tỉnh tiếp tục tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm trong đó, đặc biệt chú trọng việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức viên chức để áp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
“Nghị quyết của Đảng bộ tỉnh Lai Châu đã xác định nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là một trong những khâu đột phá trong nhiệm kỳ 2025 - 2030. Sở Nội vụ đang tham mưu cho chính quyền cụ thể hóa Nghị quyết của Đảng bộ tỉnh. Trước mắt, căn cứ vào văn bản định hướng vị trí việc làm của công chức cấp xã do Bộ Nội vụ hướng dẫn, Sở Nội vụ tỉnh đã tham mưu để UBND tỉnh phê duyệt tạm thời danh mục vị trí việc làm để làm cơ sở xây dựng kế hoạch đào tạo cán bộ công chức viên chức”, bà Lan Anh chia sẻ.
Châu Giang
