Theo Bloomberg, biến đổi khí hậu thực sự đang làm thay đổi trải nghiệm sống ở thủ đô của Anh khi quốc gia châu Âu đã bắt đầu đối diện với bầu không khí nóng bức. Điều đó dẫn tới nhu cầu lắp đặt máy điều hòa không khí trong các ngôi nhà cao cấp tăng vọt.
Ông Richard Gill, Giám đốc tại công ty kiến trúc Paul Archer Design có trụ sở ở London cho biết, trước đây việc lắp điều hòa rất hiếm. Nhưng hiện khoảng 30% khách hàng của ông, phần lớn là những người có thu nhập cao ở London đều muốn có điều hòa. Tuy nhiên, không phải ai cũng được phép lắp đặt.
Với người dân London, rào cản lắp điều hòa trong nhà có nhiều dạng: Từ hạn chế kỹ thuật, thẩm mỹ khi gắn thiết bị vào những tòa nhà cổ, cho đến việc hội đồng địa phương đơn giản bác bỏ yêu cầu vì cho rằng ngôi nhà “không quá nóng”.
Ông Gary Woodward, Giám đốc điều hành công ty Airconco ở bắc London cho biết, dù rõ ràng nhiều khu vực rộng lớn ở London “cực kỳ nóng” vào mùa hè, các quy định hiện hành vẫn khiến việc lắp đặt điều hòa gặp trở ngại 30 - 40% nhà ở.
Tại Camden, một quận phía bắc London gồm các khu giàu có như Hampstead, Primrose Hill và Belsize Park, một gia đình đã bị từ chối cho phép lắp 2 máy điều hòa hồi đầu năm với lý do lo ngại về tiếng ồn và “làm rối mắt”, theo các tài liệu công khai.
Một trường hợp khác, hồ sơ xin lắp đặt thiết bị trên mái nhà đệ trình lên hội đồng Kensington và Chelsea năm 2024 đã bị bác bỏ sau khi hàng xóm phàn nàn rằng thiết bị sẽ quá cồng kềnh.
Người phát ngôn của hội đồng Camden cho biết, đơn xin lắp đặt điều hòa được đánh giá dựa trên kế hoạch phát triển của quận với các tiêu chí về tính bền vững, thiết kế và tiếng ồn. Trong khi đó, người phát ngôn của hội đồng Kensington và Chelsea nói rằng, khu vực này có nhiều hạn chế hơn do 3/4 diện tích quận thuộc diện có giá trị đặc biệt về kiến trúc hoặc lịch sử.
Dữ liệu về điều hòa vẫn còn hạn chế nhưng ước tính của Chính phủ năm 2022 cho thấy, chưa tới 5% hộ gia đình ở Anh có điều hòa. Trong khi đó, theo một phân tích cùng năm của công ty tư vấn Arup cho Ủy ban Biến đổi khí hậu Anh, 55% hộ gia đình có phòng ngủ bị quá nóng và tỷ lệ ở London thậm chí còn cao hơn.
Phòng ngủ nhỏ, gác mái và căn hộ đặc biệt dễ bị ảnh hưởng. Một nghiên cứu khác công bố tháng 6/2022 cho thấy, tỷ lệ nhà ở Anh bị quá nóng tăng từ 20% năm 2011 lên 82% năm 2022. Xu hướng này cũng đang diễn ra trên khắp châu Âu, nơi nhu cầu điều hòa ngày càng tăng.
“Chúng ta đã quen với việc sưởi ấm. Nhưng nay, với biến đổi khí hậu, chúng ta phải chuyển sang việc làm mát và hầu hết thành phố ở Bắc Âu chưa sẵn sàng cho điều đó", TS Simon Pezzutto, nhà nghiên cứu cấp cao tại trung tâm Eurac nhận định.
Theo Liên hợp quốc, thế giới đang trên đà ấm lên hơn 3 độ C. Sau mức tăng 2 độ C, khoảng 1/5 số nhà ở Anh sẽ cần điều hòa để duy trì nhiệt độ ở ngưỡng chấp nhận được, theo phân tích của Arup.
Ông Andy Love, nhà sáng lập Shade the UK (tổ chức cộng đồng hợp tác với Chính phủ và cơ quan chức năng để quản lý rủi ro quá nhiệt trong các tòa nhà) cho rằng, điều hòa có thể giúp bảo vệ an toàn trong những đợt nắng nóng cực đoan nhưng chủ nhà nên cân nhắc các giải pháp khác trước. Các giải pháp như cửa chớp bên ngoài vốn hiếm thấy trong nhà ở Anh, có hiệu quả và chi phí lắp đặt, vận hành thấp hơn. “Nếu chúng ta biến đất nước thành xứ sở điều hòa thì thật đáng tiếc", ông nói.
Một số hạn chế về lắp đặt điều hòa ở Anh đang dần được nới lỏng. Ví dụ, năm 2025 Chính phủ đã đưa máy bơm nhiệt không khí hai chiều có thể vừa sưởi vừa làm mát vào danh mục công trình xây dựng có thể thực hiện mà không cần xin phép; đang cân nhắc đưa hệ thống này vào chương trình trợ cấp để giúp phổ biến máy bơm nhiệt, nhằm hỗ trợ mục tiêu phát thải ròng bằng 0 của Anh.
Tuy vậy, các trở ngại vẫn tồn tại. Căn hộ và tòa nhà có giá trị bảo tồn hoặc thẩm mỹ thường là những nơi ở đắt đỏ của giới thu nhập cao, vẫn cần sự cho phép để được lắp điều hòa.
ĐỨC HOÀNG (theo Bloomberg)
