Hà Nội đặt mục tiêu không gián đoạn quá trình triển khai các dự án
Tại Hà Nội, sau khi chính quyền địa phương 2 cấp chính thức đi vào hoạt động, có khoảng 30.000 dự án đầu tư công và các nhiệm vụ khác được bàn giao từ chính quyền cấp huyện cho cấp xã/ phường quản lý. Theo yêu cầu, cấp xã sẽ chịu trách nhiệm tiếp tục xử lý đối với các hồ sơ, thủ tục đang dở dang (thẩm định, giải phóng mặt bằng, xác nhận khối lượng hoàn thành) cho tới khi hoàn thành dự án. Trong số các dự án kể trên, có nhiều dự án là trọng điểm của thành phố với ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây cũng là áp lực đối với chính quyền cấp xã, đặc biệt là trong công tác giải phóng mặt bằng. Và để làm được điều này, cấp cơ sở không chỉ lắng nghe ý kiến của người dân mà còn cần đưa ra các giải pháp quyết liệt để đảm bảo tiến độ của dự án.
Dự án xây dựng tuyến đường Đặng Thai Mai là một trong số 233 dự án chuyển tiếp từ quận Tây Hồ về cho phường Tây Hồ. Trong số này có 14 dự án đang chuẩn bị đầu tư và đều phải đối mặt với khó khăn của công tác giải phóng mặt bằng. Làm thế nào để đáp ứng được nguyện vọng chính đáng của người dân, đồng thời phải đảm bảo tiến độ thành phố giao là thách thức đối với chính quyền. Để làm được việc này, trong quá trình sắp xếp, những cán bộ có năng lực kinh nghiệm trong việc thực hiện các dự án nói riêng và Ban Quản lý nói chung đã được bố trí những công việc khó như trả lời đơn thư, đối thoại trực tiếp.
Liên quan tới việc chuyển tiếp các dự án, không để gián đoạn, đình trệ, Chủ tịch UBND Thành phố Trần Sỹ Thanh cho biết, sẽ ban hành hướng dẫn các quy định liên quan đến việc phân cấp, ủy quyền, thẩm quyền của cấp xã trong thực hiện công tác giải phóng mặt bằng của các dự án giao thông. Từ đây, các xã sẽ có cơ sở để giải quyết trong thẩm quyền của mình, không đùn đẩy, né tránh đồng thời cũng chính là nâng cao trách nhiệm của chính quyền cơ sở.
Để cấp xã hoàn thành tiến độ của các dự án, thành phố cũng đưa ra yêu cầu, các sở ngành cần phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi và giải quyết kịp thời các thủ tục hành chính cho các chủ đầu tư và chính quyền xã đảm bảo không làm gián đoạn quá trình triển khai và giải ngân kế hoạch vốn của các dự án.

Nhiều địa phương thiếu nhân lực quản lý dự án
Tại tỉnh miền núi Lào Cai, sau sáp nhập đơn vị hành chính và chính quyền địa phương 2 cấp chính thức vận hành, công tác quản lý dự án ở cấp xã gặp không ít khó khăn.
Trên địa bàn xã Cốc San, hiện một số dự án được khởi công từ trước khi sắp xếp đơn vị hành chính đang do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực Lào Cai - Cốc San thực hiện. Theo định hướng phát triển giai đoạn tới, xã sẽ triển khai nhiều dự án hạ tầng như: Đường kết nối Cốc San - Quang Kim, đường trục xã Đồng Tuyển cũ, các dự án san tạo quỹ đất, đường kết nối đi các thôn... Đây là khối lượng công việc rất lớn, nếu phân cấp cho xã quản lý dự án thì đòi hỏi phải có đội ngũ cán bộ chuyên trách. Tuy nhiên với mô hình tổ chức hiện nay thì chưa thể tổ chức ban quản lý dự án riêng.
Ông Nguyễn Thái Học, Chủ tịch UBND xã Cốc San cho biết: “Cốc San là xã ven đô và hiện nay đội ngũ cán bộ chuyên môn lĩnh vực đầu tư, xây dựng rất thiếu. Hơn nữa, việc tổ chức ban quản lý dự án cũng không phải là giải pháp tối ưu vì danh mục các dự án đầu tư, xây dựng trên địa bàn cấp xã không nhiều như cấp huyện trước đây, khó duy trì kinh phí cho bộ máy của ban này”.
Tại xã Xuân Quang, Phòng Kinh tế xã vừa phối hợp với Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực Bảo Thắng kiểm tra công tác nghiệm thu, chuyển bước thi công đối với các công trình chuyển tiếp từ giai đoạn trước. Đây cũng là một trong những nhiệm vụ chính của phòng khi thực hiện tổ chức vận hành theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Ông Nguyễn Quang Ngọc, Chủ tịch UBND xã Xuân Quang cho biết: “Phòng Kinh tế hiện nay có nhiệm vụ quản lý kinh tế đô thị, hạ tầng, kiểm tra, nghiệm thu công trình xây dựng, vì vậy không thể thay mặt UBND xã làm quản lý dự án. Để đúng quy định, nếu sau này có dự án thì phải giao cho phòng chuyên môn khác làm đại diện chủ đầu tư nhưng như thế thì lại không có cán bộ chuyên môn”.
Có thể thấy, việc phân cấp, phân quyền cho các xã sau sáp nhập, hợp nhất nhằm tăng cường tính tự chủ, tạo điều kiện để các địa phương quản lý hiệu quả hơn các dự án đầu tư tại chỗ. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều xã đang gặp phải những khó khăn phát sinh. Trước hết, ở nhiều địa phương, đặc biệt là các xã vùng cao, biên giới, đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn về tài chính, xây dựng, kỹ thuật công trình còn rất hạn chế. Cùng với đó, kinh nghiệm quản lý còn hạn chế. Để thực hiện một dự án từ khi giao danh mục, nhiệm vụ báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, chuẩn bị đầu tư, phê duyệt dự án, giải phóng mặt bằng, lựa chọn nhà thầu, thi công, nghiệm thu đến khi bàn giao đưa vào sử dụng qua gần 100 bước, với thời gian trung bình từ 5 - 6 tháng.
Việc phân cấp, phân quyền cho các xã sau sáp nhập trong quản lý dự án là bước tiến quan trọng để nâng cao hiệu quả quản lý địa phương. Tuy nhiên, để thực hiện tốt nhiệm vụ này, cần có sự đầu tư mạnh mẽ về con người, công nghệ và cơ chế, chính sách. Chỉ khi đội ngũ cán bộ được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng và các nguồn lực cần thiết, các xã mới có thể phát huy vai trò của mình.
ĐỨC KIÊN