Vào một ngày thưa khách trên chuyến tàu điện ngầm tuyến đông tây năm 2017, người phụ nữ ngoài 30 cố ý đứng sát Mike khi đang tựa lưng vào tấm kính. Thoạt đầu anh không bận tâm nhưng khi tàu chầm chậm lăn bánh, Mike cảm nhận được bàn tay người phụ nữ chạm vào đùi mình.
“Tôi không dám phản ứng, chỉ biết nép vào góc nhưng tôi nhận ra càng làm vậy, cô ta càng táo tợn hơn”, anh kể. Người phụ nữ chỉ rút tay khỏi đùi Mike khi tàu mở cửa lúc đến ga và hành khách ùa vào, còn anh liền chớp cơ hội rời đi.
Khi Mike kể lại sự việc cho bạn bè, dù là nam hay nữ, phản ứng của họ đều giống nhau: Chỉ là những lời bông đùa, trêu chọc, không ai đoái hoài đến mức độ nghiêm trọng của nó: “Ít nhất là cậu cũng được lợi gì đó từ trải nghiệm này” hay “cuối cùng cũng có người để ý đến anh rồi”.
Câu chuyện của Mike phản ánh một vấn đề xã hội lớn hơn: Nạn nhân nam của các vụ quấy rối tình dục thường bị làm ngơ hoặc bị đem ra làm trò cười. Số liệu mới nhất từ lực lượng cảnh sát Singapore cho thấy, số vụ đàn ông bị quấy rối tình dục đã tăng hơn gấp đôi kể từ năm 2015. Cụ thể, năm 2015, có 90 đàn ông báo cáo họ là nạn nhân của các vụ quấy rối tình dục; đến năm 2024, số nạn nhân tăng lên 229.
TS Soh Keng Chuan, chuyên gia tư vấn tại khoa Pháp y Tâm thần của Viện Sức khỏe Tâm thần (IMH) nhận định, các tài liệu nghiên cứu hiện có chỉ ra việc hỗ trợ nạn nhân nam đang tụt hậu hơn 20 năm so với nạn nhân nữ.
Các chuyên gia sức khỏe tâm lý chia sẻ, việc nạn nhân nam trong các tội phạm tình dục phải vật lộn để chấp nhận những sự kiện gây ám ảnh tâm lý là điều phổ biến. Những định kiến giới ăn sâu là nguyên nhân lớn khiến thái độ của xã hội đối với nạn nhân nam của các tội phạm tình dục khác biệt hoàn toàn so với phụ nữ.
Ảnh minh họa: CNA
Bà Caris Lim, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc phụ nữ thuộc Hiệp hội Hành động và Nghiên cứu Phụ nữ (AWARE) cho biết, thái độ này bao gồm cả niềm tin phổ biến rằng “quấy rối tình dục không xảy ra với nam giới" và rằng đàn ông "phải đủ mạnh mẽ để chống lại những kẻ gây rối”.
PGS Razwana Begum từ Đại học Khoa học Xã hội Singapore (SUSS) nhận định, nam giới được xã hội dập khuôn là luôn có nhu cầu tình dục cao khiến việc họ trở thành nạn nhân là đi ngược lại nhận thức chung của công chúng. Ngược lại, phụ nữ thường được nhìn nhận là nhu mì và không có xu hướng gây hấn. Định kiến giới đó đồng thời củng cố thái độ của xã hội đối với nạn nhân nam và khiến bản thân họ khó khăn khi tìm kiếm sự hỗ trợ.
TS Soh từ IMH thông tin thêm, những người đàn ông lên tiếng về trải nghiệm bị tấn công tình dục thường phải đối mặt với sự ngờ vực, thậm chí là bị đổ lỗi. Họ còn có thể bị nhìn nhận, bởi người ngoài lẫn chính mình, là những người “yếu đuối” hoặc “thiếu nam tính” vì đã không thể tự bảo vệ.
Số lượng chuyên gia tư vấn nam giới còn hạn chế. Một số nạn nhân có thể không thoải mái khi chia sẻ câu chuyện với các chuyên gia tư vấn nữ.
Theo bà Caris Lim, những năm gần đây, tòa án đã có nhiều tiến bộ trong việc ban hành các quy tắc về cách lấy lời khai từ nạn nhân mà không đổ lỗi hay tiếp tục lan truyền những lầm tưởng về các vụ hiếp dâm. Tương tự phụ nữ, nam giới cũng có thể là nạn nhân của các tội phạm tình dục qua mạng. Các hành vi này bao gồm chia sẻ trái phép hình ảnh hoặc video nhạy cảm, phát tán nội dung trên các trang web người lớn hay mạng xã hội và cả những lời đe dọa phát tán tài liệu đó.
Năm 2023, Hội đồng Tổ chức Phụ nữ Singapore (SCWO) cùng tổ chức phi lợi nhuận độc lập SG Her Empowerment (SHE) đã ra mắt trung tâm hỗ trợ tổng hợp SHECares@SCWO Centre dành cho những người từng chịu tổn hại trên không gian mạng.
Đại diện của SHE chia sẻ, trung tâm này hỗ trợ trung bình mỗi năm đến 6 trường hợp nam giới bị lạm dụng tình dục trên không gian mạng. Các nạn nhân có thể tiếp cận các dịch vụ như hỗ trợ pháp lý miễn phí, tư vấn tâm lý cùng đường dây nóng qua điện thoại và tin nhắn để nhận lời khuyên.
Ở cấp độ cá nhân, nhà tâm lý học Anita Krishnan-Shankar của Alliance Counselling nhận định, cần nhiều nỗ lực trong việc giáo dục thế hệ trẻ để định hình lại các chuẩn mực văn hóa. Bà cũng bày tỏ quan điểm về sự cần thiết trong việc ngẫm lại cách nuôi dạy các bé trai biết biểu hiện cảm xúc và tự bảo vệ.
TRỊNH HẰNG (theo CNA)
